STRACHÓWKA - historia walki z Norwidem. Walka o prawdę i prawa człowieka 2021

kafelki po których szedł Jezus

...

Więc oto Czło­wiek, ta­kie jesz­cze ziar­no,

Spo­tkał już mi­łość czy­stą i ofiar­ną,

Któ­ra mu stop­ki dzie­cię­ce ob­my­wa,

Z we­se­lem słu­ży, i o Bogu śpie­wa.

Znać, że Pan z pa­nów - służ­bą uprze­dzo­ny,

Ski­nie­niem rzą­dzi, świe­ci bez ko­ro­ny.

Znać, że i Ka­płan, bo ileż to razy

Do­mo­we swa­ry go­dzi bez ob­ra­zy! -

...

                              (Człowiek, C.Norwid, 1857)

To nie jest mój kolejny banalny tekst o sprawach naszych, czyli i polskich i katolickich. Ja bym tak naprawdę rozmawiał z papieżami, królami, władcami tego świata (i Polski), gdyby tylko oni chcieli rozmawiać z człowiekiem we mnie, Józefie K. Ten post możliwy jest tylko dzięki temu, że żyją noczni świadkowie tego wszystkiego, co działo się - od przełomowych wydarzeń w historii naszych czasów - w Strachówce, Powiat Wołomiński (od 1999, wcześniej Rejon Mińsk Mazowiecki), diecezja warszawsko-praska (od 1992, wcześniej archidiecezja warszawska). Że żyją, są świadkami wielkich rzeczy w gminie, parafii, diecezji - ale nikt (NIKT) nie chce z nami rozmawiać.

CO DZIAŁO SIĘ OD PRZEMIAN USTROJOWYCH, DZIEKI ODZYSKANIU WOLNOŚCI ZAPOCZĄTKOWANEJ POWSTANIEM SOLIDARNOŚCI 1980. A 2 LATA WCZEŚNIEJ WYBORU POLAKA NA PAPIEŻA KOŚCIOŁĄ POWSZECHNEGO. Papiestwo (Wojtyły)-Norwid-Sobór-Rok Norwidowski-Prawa Człowieka... Chyba nikt spoza Strachówki Wam tego tak nie przedstawi, opowie żywą narracją. Drogą-Prawdą-Życiem. Tylko ja mogę tak myśleć, pisać, publikować - to nie nie wybór/cecyzja, to misję (katechetyczna).

To tylko i aż 42 lata. Wiecej niż miara pokoleniowa, za którą uważa się lat 30. Owszem i TRZYDZIESTKA domaga się omówienia, wszak to miara naszej odzyskanej wolności. Nie wszyscy świętowali tę rocznicę. COVID nie wszystkich wytłumaczy przed potomnością.

Świętowanie - albo nie - ważnych rocznic, wydarzeń, przemian, osób - charakteryzuje od razu postaci na scenie historii. 

Świętowanie - albo nie - ważnych rocznic, wydarzeń, przemian, osób - charakteryzuje od razu postaci na scenie historii. Ich świadomość i dzialania, zwłaszcza polityczne. 

Dzisiejszy post zrodził się z prostej refleksji. Oto Rada Gminy w Strachowce przyjęła uchwałę-deklarcaję o świętowaniu 200. Rocznicy Urodzin Norwida. Byłoby pięknie, gdyby ten akt głosowania nie był "wymuszony" porozumieniem trzech norwidowskich powiatów: Wołomińskiego, Węgrowskiego, Wyszkowskiego. Starostowie-starosciny tak się umówili. Który wójt-wójcina, burmistrz-burmistrzynia oprze się (wyłamie) władzy wyższej w państwie polskim. Podległości w kulturze nie ma, ale w polityce? Jeden samorząd za drugim podejmują uzgodnioną (tekst) uchwały:  

Uchwałą RADY GMINY/POWIATU ... z dnia ... 2020 r.
w sprawie ogłoszenia roku 2021 Rokiem Gminnych/Powiatowych Obchodów
200. rocznicy urodzin Cypriana Norwida
Rada ... uchwala, co następuje:
§1
1.
Przyjmuje się deklarację w sprawie obchod6w 200. rocznicy urodzin Cypriana Norwida, w brzmieniu stanowiącym załącznik do niniejszej uchwały.
2.
Rok 2021 ogłasza się Rokiem Gminnych/Powiatowych Obchod6w 200. rocznicy urodzin Cypriana Norwida.
§2
Wykonanie uchwały powierza się: Zarządowi Powiatu/Gminy...
§3
Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.

Załącznik do Uchwały Nr... /2020, Rady ... z dnia ... grudnia 2020 r.

Deklaracja

Rady Powiatu/Gminy... z dnia ... grudnia 2020 roku w sprawie obchodów 200. rocznicy urodzin Cypriana Norwida

W roku 2021 obchodzimy 200. Rocznicę urodzin wybitnego poety i znakomitego artysty Cypriana Norwida urodzonego 24 wrzesnia 1821 roku we wsi Laskowo-Gluchy.
Cyprian Norwid, uznawany za ostatniego z czterech najwybitniejszych polskich tw6rc6w doby romantyzmu, wybitny poeta, prozaik, artysta plastyk i przenikliwy myśliciel.

Jest poetą inspirującym kolejne pokolenia. Jego miejsce urodzin, znajdujący się nieopodal dworek w Dębinkach, miejsce chrztu świętego w kościele parafialnym w Dąbrówce oraz jego pobyt w Strachówce u prababki Hilarii Sobieskiej, miejscu gdzie zawarli związek małżeński rodzice Cypriana Norwida, pobyt w łochowskim dworku u wujostwa Hornowskich stanowi spuściznę materialną, obok której nie można przejść obojętnie.

Ten wybitny  poeta doby  Romantyzmu  związany  jest także z powiatem  węgrowskim  i wyszkowskim - łącznie z trzema sąsiadującymi ze  sobą  powiatami,  gdzie  przebywał. Fakt ten zasługuje na szczególne podkreślenie i uwagę ze względu na swoją rangę i doniosłość.  

12 listopada 2020 r. przedstawiciele organów wykonawczych  trzech  sąsiadujqcych ze sobą powiatów oraz pięciu gmin, gdzie przebywał ten wybitny poeta doby Romantyzmu,  tj. przedstawiciele Powiatu Węgrowskiego, Powiatu Wyszkowskiego, Powiatu Wolomińskiego, Gminy Łochów, Gminy Wyszków, Gminy Zabrodzie, Gminy Dąbrówka, Gminy Strachówka, oraz Fundacja Museion Norwid podpisali list intencyjny mając na względzie upamiętnienie 200. rocznicy urodzin Cypriana Norwida.

W dokumencie strony solidarnie zadeklarowały podjęcie działań zmierzających do przyjęcia stosownych stanowisk w sprawie obchodów oraz ogłoszenia roku 2021 rokiem gminnych i powiatowych obchodów 200. rocznicy urodzin wieszcza.

Obchody jubileuszu 200. rocznicy urodzin Cypriana  Norwida  bydą świadectwem, jak wiele ze spuścizny tego wielkiego twórcy przetrwało do naszych czasów, pozwolą przypomnieć, ze jestesmy spadkobiercami tego wybitnego artysty.

W zwiqzku z tym nadzwyczajnym jubileuszem 200. rocznicy urodzin Cypriana Norwida  Rada  Gminy/Powiatu   ...  wyraża  wolę   włączenia   się  w  ogólnopolskie i całoroczne obchody tego wydarzenia na terenie Gminy/Powiatu ... 

Rada Gminy/Powiatu ... zwraca się z apelem do burmistrzów, wójtów gmin oraz mieszkanców gminy/powiatu ... o podejmowanie inicjatyw organizacji spotkań, okolicznościowych wystaw, sympozjów, i innych przedsięwzięć mających na celu upamiętnienie Cypriana Norwida i 200. rocznicę jego urodzin.

Rada  Gminy/Powiatu ... upoważnia   Zarząd  Gminy/Powiatu ... oraz jednostki organizacyjne do przygotowania, również wspólnie z innymi samorządami, instytucjami i organizacjami pozarządowymi różnorodnych działan o charakterze kulturalnym, sportowym i promocyjnym dla całorocznych obchodów tej niezwykłej dla naszej gminy/powiatu rocznicy.

***

Dzisiejszy post zrodził się z prostej refleksji. Oto Rada Gminy w Strachowce przyjęła uchwałę-deklarację o świętowaniu 200. Rocznicy Urodzin Norwida. Byłoby pięknie, gdyby ten akt głosowania nie był "wymuszony" porozumieniem trzech norwidowskich powiatów: Wołomińskiego, Węgrowskiego, Wyszkowskiego. Starostowie-starościny tak się umówili. Który wójt-wójcina, burmistrz-burmistrzyni oprze się (wyłamie) władzy wyższej w państwie polskim. Podległości w kulturze nie ma, ale w polityce? Jeden samorząd za drugim podejmują uzgodnioną (tekst) uchwałę.

Cieszę się historią, jaka dzieje się w państwie polskim, a wiec i na terenie mojej gminy za mojego życia. Jako naoczny świadek i - w miarę możliwości - uczestnik talelnbe faktyych wiekopomnych wydarzeń, dorzucę paralelne fakty, nieznane szerszej publiczności. Ci z daleka skadże mieliby je znać. Ci z bliska, starsi współmieszkańcy mojej gminy, intencjonalnie.

1) Samorząd gminy Strachówka nie chciał słyszeć o Norwidzie przez wiele lat. Radni chyba przez 8 lat odrzucali wnioski społeczności-wspólnoty (nauczyciele, uczniowie, rodzice) szkoły w Strachówce o podjęcie uchwały w sprawie nadania szkole imienia Rzeczpospolitej Norwidowskiej. Naciski pewnej grupy mieszkańców/radnych/nauczycielek próbowały zablokować przyjęcie proponowanego hymnu szkoły pt. "Z naszej ziemi się wywodził, tutaj stawiał pierwsze kroki... jak być człowiekem, jak kochać Boga...". Aż napisaliśmy list do Jana Pawłą II z prośbą o pomoc i błogosławieństwo (18 marca 2003 r). Poskutkowało! Chwała Bogu!

Tak, nasze sprawy - tak jak się obiektywnie działy - rzucają światło, objawiają większą prawdę o Polskiej Drodze Wolności. NIEPOJĘTE?  A jednak oddają dobrze (wiernie) klimat życia w samorządowej polskiej gminie - zapis działań dla wspólnego dobra (rozumieniue rzeczy wspólnej-pospolitej, i niepospolitej) i zło działań dla wąskich interesów (celów politycznych) układów rodzinno-gospodarczo-biznesowo-karierowiczowskich. Ta grupa nie zniknęła, dalej ma wielki wpływ na życie społeczno-publiczno-kościelne. Ta grupa zatruwa, niszczy wszelkie szersze horyzonty myśłenia, rozumienia historii gminy, Ojczyzny, Kościołą, czyli także siebie, nasycając tożsamoscią małych gierek, w tym rewanżyzmu. Nie w smak im perspektywa prawdy obiuektywnej, bo dialogicznej, integralnego rozwoju osoby (istoty zdolnej do poznania samej/go siebie), podmiotowości, praw człowieka, europejskości...

2) Pod wpływem w/w grupy ksiądz proboszcz wyniósł Wota Wdziecznosci za Wolność, Godnośc, Polskośc odzyskane czynem Solidarnosci. Członkowie NSZZ RI Solidarność nie mają szacunku wśród miezszkańców i władz samorządowych. Cóż się dziwić, skoro Kościół parafialno-diecezjalny nie chcę ciągłości naszej zbiorowej pamieci i tożsamosci. Cóż się dziwć, że inni gracze na tej scenie mają furtki pootwierane. I je wykorzystują. Manifestacją złych oddziaływań jest opór przed gminną Solidarnoscią z 3 Maja 1981. W tym roku przypada 40. rocznica jej założenia 3 Maja 1981 - została zniszczona stanem wojennym w grudniu 1981.

3) Starosta kazał usunąć zdjęcie ze spotkania z mieszkańcami naszej gminy w historycznej sali przy OSP, w której była założona Solidarność (zebranie zalożycielskie po sumie w kościele z płomiennie patriotycznym kazaniem ówczesnego proboszcza śp ks. Iwanickiego). Na zdjeciu fotograf ze starostwa uchwycił momemt, gdy wyjaśniam historie  i wręczam staroście Ljubakowi księżkę z zapisem historii pt "O miłosci do Annopola, Strachówki, Polski i Kościoła". I to nie z tego powodu, że jestem niefotogeniczny, bo stałem tyłem. Moemnt był ważny i jego wymowa-kontekst kulturowy.

4) Przyjechał do Strachówki biskup Ordynariusz, by poświęcić nowy wystrój ołtarza (tzw. nastawę) i tablicę oddającą honor, pamięć, wskazując naszej tożsamości działalność Prymasa Tysiaclecia. To drugie z pewnością było inicjatywą SPS (Stowrzyszenia przyjaciół Strachówki, czyli Krystyny Ołdak). To pierwsze?m - może też? To są siłą faktów nowe okoliczności, które będa towarzyszyć nam przez dziesięciolecia. I oczywiście wymiar najnowszej historii. Ale przeciez nie przykryją ani Solidarnosci, ani Rzecxzpsopolitej Norwidowskiej, bo to fałszy sposób myślebnia o rzeczywistości, nie w aspektach istotowych i konstytutywnych. Nie w perspektywie istoty rzeczy i adektwanych słów i czynów. Takie myślenie musiałoby wypływać z niedojrzałej-chorej wyobraźni/osobowości, nieprawdaż.

Dlaczego, wiedząc, że dla naszej wspólnoty lokalnej, w tym także parafialnej, tak bardzo ważny jest Norwid, Sobiescy i powiazanie z Sejmem Wielkim i Konstytucją 3 Maja - czyli najwyższymi przejawami patriotyzmu przodków, spoglądajacych na nas zewsząd, w tym, z tablicy przed kosciołem dla upamiętnienia Rzeczpopolitej Norwidowskiej, nie wspomniał tej historii i postaci/bohaterów??      Nie pojmuję. Tłumaczę to sobie uleganiem jakimś schematom i uprzedzeniom. Że nie wspomnę bliskich relacji samorządowców I kadencji z pierwszym biskupem Ordynariuszem, Ojcem-założycielem-diecezji, za czasów którego obecny biskup był kanclerzem diecezji. BTW. Kierując się rozumieniem prawdy (istoty rzeczy, adekwatnych słó i zachowań) wierzę głęboko, że jeśli żyjacy biskupi wytrwają wuporze/tradycji przemilczania, to któryś z ich następców klęknie przy moim grobie. Prawda JEST i zawsze zwycięży.

Kuria biskupia, biskupi, kumaci duszpastezre i nie-duszpastezry powinni rozumieć jaki drmata dzieje się w Strachówce - przekraczajacy duszpasterstwo, wkraczający na pole pamieci i tożsamosci, tak zbiorowej, jak i poszczególnych osób! To jest SKANDAL - dla rozumiejących rozumność gatunkową homo sapiens i kulturę CZŁOWIEKA 1w świecie współczesnym. 

Wszystkie te fakty, zdarzenia prowadzą moją myśl ku prawom człowieka. Tak, uważam, że w Strachówce mamy do czynienia z niezrozumieniem praw człowieka, czyli współczesnej kultury. Ba, czyli także ducha i litery (dokumentów) Soboru Watykańskiego i encyklik świętego Jana Pawła II, a zwłaszcza "Fides et ratio" i "Centesimus annus". Są w tym - na wieczność - istota człowieka, rozumienie wolnosci i społeczeństwa, w tym znaczenie przemian ustrojowych po Roku 1989. I dialog (dialogiczność wiary, rozumu, prawdy, kultury... ba samej Trójcy Świętej), bez którego nie ma wspólnoty (także kościelnej) - bo sama obrzędowość i ludowość nie wystarczy. Człowiek jest drogą Kościołą. "Prawa człowieka są jednym z nagłębszych przejawów sumienia naszych czasów". Przyszłość człowieka zależy od kultury. Wszystkich tych zasad uczył GLOBALNIE święty Jan Paweł II, zawdzięczający swoją formację duchowo-intelektualną także Cyprianowi Norwidowi-Wieszczowi, którego nazywał "jednym z największych chrześcijańskich myślicieli Europy... i prekursorem Soboru Watykańskiego II". 

JEST O CZYM ROZMAWIAĆ Z NAMI, W STRACHÓWCE - RZECZPOSPOLITEJ NORWIDOWSKIEJ - NIE TYLKO W ROKU NORWIDOWSKIM 2021. Ad maiorem Dei gloriam i dla wiekszej samoświadomosci Polek i Polaków. 

Tylko dialog prowadzi do przełamywania schematów, uprzedzeń, podziałów w narodzie i Kosciele Powszechnym. Są aspekty istotowe i konstytutywne całej rzeczywistosci, to znacxzy człowieka, świata i Boga (JPII, marzec 2003). Prawdę mozna poznać i kontemplować. Na miarę otwartości na dialog i wspólnotę.

PRZYKRO MI, I'AM SO SORRY, BISKUPI, WÓJTOWIE, STAROSTOWIE, RADNI... ALE WEDŁUG MNIE TE PRZYPADKI ZALICZAMD O AŁMANIA PRAW CZŁOWIEKA. PRAWA CZŁOWIEKA ŁĄCZĘ Z NORWIDOWYM ADEKWATNYM SŁOWEM I CZYNEM, CZYLI BEZ SCHEMATÓW I UPRZEDZEŃ. W SCHEMATACH I UPRZEDZENIACH ZAKORZENIONE SĄ OPISANE CZTERY PRZYKŁADY. NIE W ISTOCIE RZECZY, ANI JEZUSOWYM TAK-TAK, NIE-NIE. TO SAMO POWIEDZIAŁBYM SOBOROWYM OJCOM I PAPIEŻOM. A WY? WIEM, PRZEMILCZYCIE, ANI PO LUDZKU, ANI CHRZEŚCIJAŃSKU. JAKO NA ZIEMI TAKO I W NIEBIE WOLA NAJWYŻSZEGO MA BYĆ, CZYLI ESSE ET OPERARE.

"Z poezji Norwida emanuje światło" (św. JPII) 

"Niewątpliwie więc zasługuje Norwid na miano artysty, w którego dziełach dialog człowieka z Kościołem i Bogiem znalazł (w pewnym sensie) „doskonałe wypełnienie” w skali w dziejach sztuki nie tak często spotykanej". (prof. Buś)

***

apel do sumień

         /On do­mo­we swa­ry go­dzi bez ob­ra­zy/

Rada Gminy podjęłą uchwałę

uczcimy ziomka Cypriana

Rokiem Norwidowskim 2021

wszak nasz ci on jest

z naszej ziemi się wywodzi

tu poczęli go jego Rodzice

Strachóki ziemie zdeptał

i całych okolic tutejszych

Rzeczpospolitej Norwidowskiej

dla niego człowiek najważniejszy

sąsiadem Boga być zaszczytem

szedł z krzyzem swym za Zbawicielem

bez sumienia Norwida się nie rozumie

bez szczerych rozmów i długich dialogów

od siebie chyba zaczynając - od ideałów

czy po długiej już pracy w pocie czoła

nie możemy czegoś więcej zainicjować

właśnie w Strachówce

skoro tutaj Rzeczpospolią jego rodzimy

nie bez bólów zatargów i starć

Norwidowską w istocie rozumienia

     (środa, 30 grudnia 2020, g. 19.48)

***

bolesna wyliczanka

             /za trudne to dla Rodaków/

dzisiaj była sesja Rady Gminy

mnie na niej nie było

nie byłem zaproszony

w zwiazku z rocznicami

40. załozenia Solidarnosci

200. Urodzin Norwida

jak oni (wójt i radni)

rozumieją swoje obowiązki

samorządność

praworządnosć

rozumność i kulture człowieka

dialog i współnota (nierozłączne)

godność (i odpowiedzialnosć)

osobę

podmiotowość

tożsamośc

śtrukturę świadomości

istotę rzeczy

czyli i swoją istotę

i moralnosci

nie uciekając się do słów trudnych

za trudnych dla bardzo wielu

dla więszości Polek i Polaków

fenomenologia i metafizyka

w epoce postkomunistycznej

zmaterializowania na pokolenia

widzimy niestety także w gminie

w polskich gminach i parafiach

powiatach i diecezjach

że przyszłość zależy od kultury

ze rozum i wiara mogą więcej razem

poznawać prawdę i kontemplowac

i że człowiek jest drogą Kościoła

nie nie będą ze mną rozmawiać

nie rozumieją Soboru więc i Norwida...

     (wtorek, 29 grudnia 2020, g. 16.28)

***

tożsamość konstytucyjna...

        /... i ministerstwo do spraw absurdalnych/

telewizja mnie zmotywowała

ministrem tożsamości europejskiej

żebym poświecił własną chwilę

mojej tożsamosci konstytucyjnej

zrozumiałem ją uznałem i stosuję

żeby podkreślić wpływ 3 Maja 1791

na moją świadomość polską

w powiązaniu z kulturą

konstytucję rozumiem kulturalnie

bardziej niż jako ustawę zasadniczą

czyli zapis praw

prawo jest osiągnieciem kultury

jest zapisem ludzkiego rozumu

rozumnosci pracy nad rzeczywistoscią

osiągnięciem prawdy wiary i rozumu

wszystkich dziedzin tu do ogarniecia

premier wyznaczył ministra Wójcika

do zadań niedookreślonych 

nikt z nich nie musi rozumieć

ani samych siebie ani kultury ani ani

każdy głuptak nie ptak im się nada

samozadowoleniem na stołkach

siedzi pierdzi bzury produkuje

to PiS-KEP-ustrój się nazywa

jak można czymś się zajmować

nie mając o tym zielonego pojęcia

klonowanie (bez)myślenia Prezesa

jest ni świadomością ni tożsamoscią

Sąd Konstytucyjny ośmieszyli

chcą to wydadzą wyrok lub nie chcą

opublikują zawieszą odroczą lub nie

według politycznych potrzeb Prezesa

gwałt na rozumie i kulturze osoby

z gatunku homo sapiens sapiens

przeciw Janowi Pawłowi II też

jego mojej naszej koncepcji kultury 

     (poniedziałek, 28 grudnia 2020, g. 18.46)

***

mechanizm i świąt istota

          /żeby w literę i ducha wejść/

co lepiej znamy

mechanizmu uniknąc się nie da

istoty trzeba szukać głową

w listopadzie się zaczyna

zimowe Boże Narodzenie

zajączki wielkanocne wiosną

wszyscy w to wciągnięci

reklamy promują obroty

zachęcając do nad-kupowania

parafie i środowisk wiele

promuje wtedy rekolekcje

by nad sobą się zastanawiać

nad sobą i świąt tytułami

narodzeniem i zmartwychstaniem

Jezusa z Nazaretu

tak jest od wielu wieków

z zabarwieniem lokalnym

swego czasu i tradycji

istotę rzeczy znalazłem

broń Boże w mediach i tradycji

w Soborze Watykańskim II

    (niedziela, 27 grudnia 2020, g. 11.39)

***

dlaczego Norwid

    /prekursorom Soboru Powszechnego/

no włąśnie dlaczego on

a dlaczego Chopin

Mickiewicz podpowiada

wszędzie cząstka duszy mojej

tajemnica tej ziemi w głąb

ducha w tej kulturze

powszechnej katolickiej

miarą nie tylko tych trzech

słuchaniem przy stole rodzinnym

w annopolskim sanktuarium

przy jaśniejącej żonie i choince

w gronie dzieci i wnuków

na ścianie portret pradziadka

Aleksandra Kaliksta 1848-1919

Andrzeja Króla i Ojca Jana

ojciec był chrześniakiem Marii

brat Marii syn Aleksandra Kaliksta

szwagier Andrzeja Króla Mecenasa

podpisał  wiersz Stanisław z chrztu

ale Cyprian Kamil jako artysta 1911

dlaczego Norwid w Strachowce

dlaczego u nas w Annopolu

dlaczego w ogóle człowiek Polak

kochany przez papieża i Sobór

"Myśl Norwida ukształtowała się w epoce, w której żył, a jednocześnie zawiera wiele oryginalnych ujęć, zgodnych z nauką Kościoła katolickiego. Pewne elementy jego refleksji odpowiadają nauce Soboru Watykańskiego II. Oryginalność myśli i jej zgodność z nauką Kościoła czynią jego przesłanie stale aktualnym" (Izabella Smentek PWT, Warszawa, Myśl eschatologiczna epoki romantyzmu i jej polski przykład – Cyprian Kamil Norwid, w: Teologia w Polsce 6,1 (2012))

co mnie łączy z nimi

przecież to byli geniusze

ziemia ta sama wiara rozum

kultura narodu polskiego

ziemia ma pod sobą geologię

minerały gdzieś spoza planety

pierwiastki w Kosmosie zrodzone

całość jedność nie do pojęcia

jak się nie wzruszać wiecznym

wiecznością w dźwięku słowie

powszechnym uniwersalnym

losem człowieka na ziemi

     (sobota, 26 grudnia 2020. g. 15.48)

***

sens (mój) i Bóg

       /zastygli na ludowości religii/

innego świata nie znałem

koncepcja Boga dorośleje

pojmowanie rośnie z nami

pracą w pocie swego czoła

jakiś świat dziedziczymy

później go współtworzymy

sens nazwać dość trudno

chyba najłatwiej pod koniec

każde pokolenie czas dostaje

przebyć swoją drogę

sens znaleźć odkryć nazwać

ale czy stary może w czymś pomóc

Bóg był zawsze gdzieś niebem

Zenitem Wszechdoskonałości Norwida

nie chcę nie próbuję przebić

jakąś teorią

sensu doświadczyłem sobą

drogą-prawdą-życiem

że to coś najważniejsze JEST

można dać się mu prowadzić

nie dziwię się młodym

że odrzucają Boga Kościoła

jaki dziś stał się propagandą

sojuszy tronów i ołtarzy

jest inny Bóg zapoznany

poetów wieszczów Soboru

niechciany w Polsce przez oficjeli

a lud ma wiarę w swoje tradycje

jest wiara myśląca

bez myślenia wiary de facto nie ma

jest encyklika Fides et ratio

Wojtyła ma pomniki ale nie myślenie

     (sobota, 26 grudnia 2020, g. 10.33)

***

dlaczego odtwarzamy historię

                   /w głąb apologetyki/

dlaczego szukamy tożsamosci

i samoświadomości Jezusa

bez której religia to obrazki

i fanaberie władz instytucji

kafelki po których szedł Jezus

drzewa o których pisął Norwid

grób księdza Jakuba Dosta

i tak dalej dalej dalej i głębiej

     (piątek Bozego Narodzenia 2020, g. 21.19)

***

rodzinne świąt świętowanie       

        /odpowiednie dać rzeczy słowo/

wszystko jakby samo się dzieje

siłą naszych rąk i natchnienia

nie ma w tym większej tajemnicy

jeśli ludzie są bona voluntatis

kolędowo się sam ściele czas

nie znaczy że bardzo religijnie

zwyczajność zwyczajność znaczy

święta są dzięki religii i Jezusowi

nie człoqwiek jest dla religii i świąt

ale święta i religia dla czlowieka

każdy niech zachowuje się zwykle

jak zwykle się zachowuje dla innych

siedzę przy stole wieczerzy rodzinnej

jest nas zusammen czternaście

Ignaś jeszcze w leżaku na podłodze

ja z komputerem na kolanach

świętom adekwatne dać słowo

pośród naszej rodziny

z nasłuchem i video ze Szkocją

z Kapaonami za granicą

myślą ogarnę słowem opiszę

zdjęć parę dorobię

a czymże jest życie i święta

jak nie adekwatną chwilą 

   (piątek Bożego Narodzenia 2020, g. 19.01)

***

tożsamość Norwida

       /kim jestem i kim jest On Wieszcz/

dlaczego się porywam

na wielki etematy

nie będąc Norwidologiem

socjologiem antropologiem nikim

a jednak Norwid mi zadany

nie tylko miejscem zamieszkania

ziemią - na podręczniki za starym 

ale i teologią polskiego katechety

kim był Norwid

to znaczy kim stał się

że z Soborem zrównany być może

Powszechnym globalnym na Ziemi

dla kultury współczesnej nieodłączony

pomocny w rozumieniu jej siebie osoby

na początku XXI wieku

dlaczego ja

zastanawiam się nad nami i historią

na tej samej ziemi

w ruchu narodowym

odzyskującym wolnosć godność siebie

czyli mieć świadomość (i narodową)

tożsamosć kulturową (i konstytucyjną)

którą Norwid nabył Dąbrówką Strachówką

całą Rzeczpospolitą Norwidowska i stolicą

był świadkiem egzekucji po powstaniu 

nim wyjechał z Polski Ojczyznę odpoznał

od Sobieskich Wiktorii Wiedeńskiej

zjeździł okolice i Polskę z Wężykiem

więc jak mam nie pytać ja katecheta

ja solidarnosciowiec tej ziemi w Strachówce

samorządnie do kultury idący po tożsamość 

samo-drugi lub trzeci prawie bez asystentów

on takie same pytania stawiał i rozważał

o wszystkich filarach ludzkości kultury

Biblię Sofoklesa Sokratesa Byrona tykał

Dante Kolumba Kościuszkę Mickiewicza

    (piątek Bozego Narodzenia 2020, g. 16.24)

***

osoba

             /także śp samobójcom/

cholerny kult fizycznosci

niebo zasnuł współczesnosci

antypersonalistyczny w istocie

antyegzystencjalny antymetafizyczny

osoba nie ma kształu ni wagi

nie ma koloru ni karnacji skóry

ma ma wieku w istocie

tylko dojrzałosc lub jej brak

osoba osoby pragnie w miłości

jej chce sie powierzyć na życie

fizycznośc fizycznośc zdradza

chyba prawie co dzień

    (czwartek, Wigilia 2020, g. 13.12)

***

wiara nadzieja i miłość

           /związek co z czego dlaczego/

kto chce coś dopisać

wolno

na początku niczego nie było

a potem życie zakwitło

z życia wzięła się samoświadomość

aż nie do pojęcia

skoro życie nas kształtuje

dało ręce nogi i kręgosłup moralny

wszystko z czegoś się bierze

ewolucja mówi że (bo) potrzebne

do czego wiara-nadzieja-i-miłość

co wiarą dosięgamy

czego nadzieją

a co kogo miłoscią

każdym czynem współkreujemy siebie 

ale przecież nie dla siebie sie żyje

przeżywa wszystko poznaje umiera

sens przemyślaną drogą-prawdą-życiem

bezsens nie jest dla człowieka

bez-sens jest brakiem czegoś

trzeba przetrwać zły czas

słońce nad wszystkimi wschodzi

    (czwaretek, Wigilia 2020, g. 11.05)

***

życzenia na koniec Wigilii 2020

         /bez dialogu czyli i wspólnot nas nie ma/

Wigilia Bożego Narodzenia 2020

kończy się przy rodzinnych stołach

ta Roku Norwidowskiego 2021

jeszcze parę dni trwa

zrozumieć to co już było

że jest dzisiaj bo było coś wcześniej

czego kształt i sens ogromnieje

w miarę poznawania świata i siebie

szukającym sensu daje odpowiedź

JESTEM i nie znikam bo byłem

już dla miliardów osób pokoleń

geny ich i kultura i we mnie żyją

to nie abstrakcja ani kazanie

każdy sam musi nazwać fakty

moje oparły się o filary

Ojczyzny Kościoła kultury

rzeczywistość (także słowo i język)

ma swoją filozofię sens (Logos+)

ma też swoją teologię

metafizykę transcendencję (+Logos)

i ja nie wziąłem się znikąd

urodziłem w rodzinie

Heleny i Jana Kapaonów

ich historia stała się moją

ponad mgły ciemność wątpień

jest rzeczywistość bo była

prosta jak drut

co do istoty i konstytucji

istotowo-konstytutywne aspekty

całej rzeczywistosci (racjonalnej)

osoby człowieka świata i Boga

tego ostatniego dla wierzących

zobaczyć to co było i dla nas

tu gdzie jesteśmy-mieszkamy

poszukać znaleźć linki

z tego wszystkiego co było do siebie

"Słowo już swoje wszystkie zyskało potęgi 

Od psalmodji wewnętrznej — do mowy i księgi. 

Ma pieśń i parabolę, zagadkę, przysłowie, 

Dialog, dramę, epos, prawidła w wymowie. 

Ma harangę i powieść, wreszcie romans grecki, 

Pamflet i panegiryk senatu, szlachecki... 

Raz nawet już stanęło u kresu dojrzenia: 

Poczuło, że jest także i wolność milczenia, 

Nie tylko wolność Słowa... 

Przyszła nareszcie chwila ciszy uroczystej, 

Stało się - między ludzi wszedł Mistrz Wiekuisty 

I do historji, która wielkich zdarzeń czeka, 

Dołączył biografję każdego człowieka, 

Do epoki - dzień każdy, każdą dnia godzinę, 

A do słów umiejętnych - wnętrzną słów przyczynę, 

To jest intencję serca... 

Więc zstąpił sam na dno, 

Zawładnął, nie jak króle i uczeni władną. 

..... 

Zmienione są niebiosa, ziemia odmieniona, 

Nie sama boskość, ludzkość ludziom objawiona. 

Ogół stał się... a słowo co ma począć dalej? 

Z wewnątrz nazewnątrz czy się język zapali 

Tak, że usłyszą wszystkich ludów pierwociny 

Ojców mową zbliżenie tej spólnej godziny? 

Słowo każdego już jest poczęści zbiorowe. 

Osoba jakaś wielka jest gdzieś w społeczeństwie..." 

bo "bez Boskości ludzkość samą siebie zdradza"

niczego tu nowego Norwid nie napisał

nazwał to co przeżył przemyślał zrozumiał

co każdej i każdemu dane i zadane JEST

także na Jego Ziemi w Strachówce Wołominie... 

jest w tym i Łochów - A Pani cóż powiem

i intencjonalizm fenomenologiczny

i soborowa mądrość ojców współczesności

podstawa personalna praw człowieka

czyli i gaudium et spes i lumen gentium

z poezji Norwida emanuje światło

ba świetlistość ponad dwustuletnia

tęczą zachwytu po Zenit Wszechdoskonałosci

skądże to nam że aż tyle tutaj dostaliśmy

do dwustu dokłam lat pięćdziesiąt

by spotkać więcej przodków przy stole

rozprawiających literacko i naukowo

o wszystkim co nas stanowi bo stanowiło

i tego życzę Królom i obywatelom

w gminach polskich i parafiach wszędzie

    (czwartek, Wigilia 2020, g. 10.28)

***

dramat (nie)psychologiczny

         /moja inna kolęda- filozoficzna/

po nocy oglądalem filmy

jako że nie spałem

akurat pod rząd francuskie

sprawdzałem w opisach

jeden jako dramat obyczajowy

drugi film psychologiczny

z trzecim połączyłem 

przy innej okazji

tragedią (równie) rodzinną

zdrady rozwodzenie oczywiste

nad tym nikt nie deliberuje

są zwykłą oczywistoscią

to jaki psychologizm

i dramat filmowo-obyczajowy

toż zwykłe się zakłamywanie

twórców bohaterów widzów

zwę to dramatem filozoficznym

zbrodnią egzystencjalna podstaw

współczesna infantylność nasza

społeczeństw bogatych zachodnich

nie wiem jak to nowe się potoczy

moje pokolenie w śmierć odchodzi

inna metafizyka wtedy była

fenomenologii dobrej nie znałem

nawet jeśli się buntowaliśmy

solidnych podstaw poglądowych 

światopoglądowo-filozoficznych

nie było siły odrzucić

filozofia życia jeszcze żyła

hierarchie wartości

o jedności całości istnienia

nie o fragmentarycznej wizji

że liczy się tylko moje tu teraz 

czy dobro-prawda-piękno

jeszcze komuś przyświeca

w poznaniu i kontemplacji

kto dwa skrzydłą rozpostrze

by wyżej siebie uniosły

i siebie wreszcie poznać

drogą-prawdą-życiem

    (środa, 23 grudnia 2020, g. 14.36)

***

przeciw PiS-KEP-ustrojowi

               /przed ludźmi i przed Bogiem/

czy ktoś słyszal ich szczerość

czy widział w narodowych debatach

sięgających i znaczenia religii

kultury człowieka na ziemi

istoty człowieka świata Boga

ja - NIGDY

zawsze uciekali od zaproszeń

także ode mnie katechety

głoszą swoją pseudoreligię

podminowaną kultem jednostki

swego partyjnego prezesa-bliźniaka

są obrazą Boską wszelkie klony

człowieka osoby podobieństwa

nie kogoś czegoś lecz Boga

Jedynego jedyni niepowtarzalni

obraz i podobieństwo czego Kogo

jakich wartosci najwyższych

których historia nie unicestwia

nowy gatunek człowieka tworząc

Polska w ruinie

uchodźca nie bliźni

wspólnoty ludów i narodów nie ma

konstytucję zreinterpretowali 

dla ich bezprawia niesprawiedliwości

praworządność jest dla nich tak zwana

parlamentaryzm tylko upozorowany

pięć lat propagandy pseudonarodowej

pseudokatolickiej

od ich kolan pokazu na Jasnej Górze

takich samych pokłonów w Toruniu

nabożeństw miesiecznic ulicznych

fałsz fałszem goni popędza nakręca

ich błogosławione łona czym czyni...

fałsz najwiekszy z tronu i ołtarza

płynie jakby prawdy nie było

jakby była niepoznawalna

jakby historii ludzkiej myśli nie było

i Soboru Powszechnego w Kościele

jakby nie było metafizyki

i fenomenologii

sensu większego w Logosie

który był u początków wszystkiego

rzeczywistość jest racjonalna

polityka na religii jest zbrodnią

straszeniem braci sióstr grzechem

czyli zbrodnią grzechem polityków

uciekanie się do niej dla praktyki władzy

najgorszą polityczną niegodziwością

ale cóż powiedzieć zatem o pasterzach

którzy pozwalają ba i to współtworzą

Jezus nie miał nic wspólnego z władzą

     (środa, 23 grudnia 2020, g. 11.19)

***

mój patriotyzm

     /zarzucam PiS brak patriotyzmu/

to nie krew i blizna

to nie okopy i fajerwerki

to praca w pocie swego czoła

kultura

świadomosć (narodowa)

tożsamosć (konstytucyjna)

to wiara i  rozum

zdolne prawdę znać kontemlować

w braterstwie siostrzeństwie

z wszystkimi ludami narodami

kultur i religii wszelkich

tączą zachwytu brana Polska

po Zenit Wszechdoskonałości

o którym był także Sobór

przyszłością człowieka kultura

nie żadne coś gdzieś

gdzie nigdy ludzie nie bywali

taki był dany czasem miejscem

ja nóg ich ręką tykałem

po obiady czwartkowe wigilie

stół zastawiony strawą

pour bavarder i kolędowanie

dialog i wspolnota trójc

bez nich nie ma osób i kultury

bez nich znać siebie nie można

nie ma więc patriotryzmu

      (wtorek, 22 grudnia 2020, g. 14.37)

***

śpiewając Polską (Polskę)

            /moja kalęda wdzięcznosci/

dzięki Norwidowi i Prusowi

poznałem siebie i Ojczyznę

łańcuchami pokoleń

śpiewam z nimi Polskę

bp Krasińskich Karpińskich

obiadów kolacji czwartkowych

Polskę myślącą (naukowo)

o tożsamości konstytucyjnej

mieszkając blisko katedr

święta miłosci kochanehj Ojczyzny

kiedy ranne wstają zorze

wszystkie nasze dzienne sprawy

za dwa dni wszyscy zaśpiewamy

Bóg sie rodzi podnieś głos rękę

błogosław Ojczyzny krainę miłą.

ktoś układał do słów melodie

może polonez koronacyjny królów

jest w tym Polsla tęczy zachwytów

Zenit Wszechdoskonałości JEST

zadany dziejami do odgadniecia

do odpoznania i kontemplacji

Wota Wdzięczności o tym są

proboszcz wyniósł ze Strachówki

żaden biskup jeszcze nie przywrócił

     (wtorek, 22 grudnia 2020, g. 12.51)

***

droga-prawda-życie

         /całość i jedność nie fragmenty/

zginał sławny naukowiec

nie wiadomo co się stało

przyjaciel mówi że samobójstwo

policja bada sprawę

prowadził ważne badania

nad lekiem na choroby wielu

raka i koronawirusa

coś inne go zabiło

człowiek nie tylko profesjonalizm

mocą talentu wiedzy pracy

ale także życie osobiste

kto rozdziela te sprawy jest głupi

ile jeszcze razy to napiszę

powtarzając wzór za Jezusem

nie bierzcie kawałka za całość

musi być jedność najważniejsza

każda osoba jest ciut filozoficzna

byt tajemniczy w Kosmosie

ten kto już sie zna człowiek

braterstwo innym dać może

jak być sobą osobą jedyną taką

bez pracy w pocie swego czoła

czy wiedzą tylko poeci 

powołaniem homo sapiens

    (poniedziałek, 21 grudnia 2020, g. 14.02)

***

Bóg-prawda-apostazja

          /w imię czego Kogo/

stosunek do Boga

to stosunek do prawdy

każdy jakąś ma

w którą wierzy

odejście może być szukaniem

nie odchodzi się od prawdy

poznanej uznanej kochanej

ignotum per ignotum

nie jest rozwiazaniem

problem z prawdą pozostanie

droga-prawda-życie

jest jak danie na talerzu

pozostaje skonsumować

nie tylko moje wybory

liczy się także prawda

życie niesie niespodzianki

kto przeżył ciebie 1978

16 października

nie stał się obojętny na wieki

coś niepojętego się stało

pozostanie tajemnicą naszą

odpowiedzialnoscią moją

Bóg to nie kształty obrazki

ani pobożnościowa tradycja

chorągwi procesji ludu

Bóg to prawda serdeczna

najbardziej osobowo poznana

wykorzystywana przez systemy

    (poniedziałek, 21 grudnia 2020, g. 10.59)

***

dialog Polski RN 2021

              /biskupom starostom Polsce/

kto z kim będzie rozmawiał

z okazji rocznicy norwidowskiej

czyli święta kultury polskiej

w perspektywie lat 200 plus

Rzeczpospolita Norwidowska

też już jest pełnoletnia plus dwa

dziesiątki projektów powstało

tablice mural książki i szkoła

więc ja wiem z pewnoscią to

że będę bardzo aktywny

na Ziemi Norwida i Cudów

ale przeciez nic nie znaczę

ba obcy wszystkim samotny

wypchnięty poza granice

a niech sobie tam gdzieś pisze

nikt tego dzisiaj nie przeczyta

ktosi mówią że ja ich opuściłem

choć czekam tutajc odziennie

tak więc tego nie rozstrzygniemy

jak na Sądzie Ostatecznym

coś w życiu od nas zależy cos nie

nie musimy wpadać w panikę

ten najważniejszy dialog czeka

każdą każdego z nas без ошибки

będę sobie myślał i pisał

muzom następnych pokoleń

to co Opatrzność dała i da

drogą moją i prawdą i życiem

prawd tylko trochę poznałem

życie mojej epoki jest bogate

w wydarzenia aż przełomowe

Wojtyła Solidarność Wolność

przeżyłem w Warszawie 1978

w 1979 wsłuchałem wczytalem

naocznym świadkiem stałem

z encykliką jechałem do Taize

będę myślał pisał publikował

do czego zostałem wybrany

Legionowo Annopol Strachówka

równo prowadziła Opatrzność

i cóż ja jestem winny że aż tak

Solidarność samorzad Norwid

i katecheza prowadziła w Logos

że będę wołał z polskiej gminy

skoro JPII Norwidowi dług spłacił

i przemawiał przed naszą katedrą

to biskup i starosta tej ziemi musi

przyszłość nasza od tego zalezy

biskupa diecezji starostę powiatu

będę więc wzywał na świadków

polskiego kształtu dialogu RN 2021

czy któryś z nich odmówi (plus inni)

są odrzuceni przez ludzi 

których hołubią aniołowie

na dwóch skrzydłach prawdy

kontemplacją połączonych

    (niedziela, 20 grudnia 2020, g. 16.57)

***

Polska schematów i uprzedzeń

       /konferencja w Chrzęsnem zwycięży/

Rok Norwidowski 2021

zmienić tego nie moze

oby choć wywołał dialog

liczyć trzeba na Opatrznosć

która ten rok nam daje

i samego Mistrza moc

okopaliśmy się w podziałach

to cień hiperspecjalizacji

o której wspomniał Poupard

bo nie ma takich zakazów myśli

co wzbraniaja ludziom rozmowy

należę do kasty niedotykalnych

darmo pytać przywódców

tej haniebnej tradycji w Polsce

ksieży biskupów polityków

to podstawa dzisiejszego ustroju

utrwalająca swoich i nieswoich

gorszy sort o cechach pariasów

piszę sobą

swoją drogą-prawdą-życiem

także na Rok Norwidowski 2021

pariasów nikt nie dotknie słowem

przemilczanie jest nakazem religii

dalitów haritan dźati przeklętych

i ja parias śpiewać mogę

jestem katolickim katechetą

wybranym na czasy trudne

w stanie wojennym dla młodzieży

w wolnosci na wójta i nauczyciela

za PiS-KEP-ustroju na piewcę

ja to co śpiewam żyje i boleję

ciut staroświecko pisał Norwid

o boleści lubią mówić w kościele

ja piszę doświadczeniem czym żyję

gdzie jak Opatrzność prowadzi

niczego nie zmyślając z  fantazji 

Legionowo Annopol Strachówka

dały mi aż tyle

że nie starczy sił mego pokolenia

głód wolności w czasach PRL

sycony rodziną Kosciołem Norwidem

pozwolił obronić się przed ustrojem

wiara rozum praca w pocie czoła

ja człowiek sąsiad Boga odrzucony

sakrament Kościoła oplwany

czemu tak sprawy sie potoczyły

dla partii władzy satysfakcji wodza

jakby wiary rozumu i Boga nie było

ja takiej religii nie uczyłem

moja była ut unum sint

gaudium et spes centesimus annus

Solidarność katecheza samorządność

dla mnie to jedna misja

z tego samego korzenia wychodząca

tak było u nas do jakiegoś czasu

umownie myślę do smierci Papieża

teraz tradycjionalizm jak diabeł hula

tradycjonalizm klerykalizm znaczy

na którym partia chciała ustroju

Boże użal się nad takim sekciarstwem

bo gdy w kole biesiady serce nas nie łączy

gdy różnorodne myśli mieszkać z sobą muszą

gdy dusza duszy pojąć zrozumieć niezdolna –

...

u mnie rozkosz i życie, gdy moja myśl wolna

tak mnie urodzono wychowano wykształcono

w kulturze wolnego człowieka na ziemi

nie tak jest dzisiaj w koło mnie

w gminie parafii powiecie diecezji i kraju

teraz liczy się tylko sojusz tronu z ołtarzem

proboszcz wyniósł Wota Wdziecznosci

starosta kazał usunąć ze mną zdjęcie

biskup był u nas Norwida nie spotkał

przeciwko komu tak się pojednali

rządzący biskupi bitne generały

przeciwko kilku myślom co nie nowe

wota niewdzięcznośći dziś rządzą

zgoda partyjno-wyborcza na zaćmienie

Słońca zgasić nie mogą choć przemilczą

nie zmienia się to w nas od wieków

polskiej natury zła w tym strona

znów Poetę Wieszcza cytować muszę

kraj gdzie każdy-czyn za wcześnie wschodzi

ale - książka-każda... za późno!

może nasza po Chrzęsnym w swój czas trafi

nogą odpychając ten brzeg co pokornie

zgiął się pod moim-naszym obcasem

skrzypiąc że jest męczeńskim wytwornie

(Ale przeklina mnie-nas basem!)

postawa miłości intelektualnej JEST

poznaje bez schematów i uprzedzeń

prawdę bo można kontemplować

    (niedziela, 20 grudnia 2020, g. 11.56)

***

my Prometeusze

każdy chyba nim jest

choć części lub snach

między zjadaczem chleba

a aniołami

Norwid pisał Promethidiony

wpędzajac w kłopot znaczeń

tytuł "Promethidion" 

oznacza dziecko Prometeusza

Powołanie się na mitycznego herosa nie jest bez znaczenia. Bohater ten był przecież buntownikiem, dawcą sztuk i rzemiosł rodzajowi ludzkiemu. Stworzenie przez niego człowieka to pewnego rodzaju artyzm, osiągnięty ciężką pracą.

Podobnie jak Prometeusz, tak i Norwid podniósł bunt wobec zastanej rzeczywistości kulturalnej. Podaje również dogmaty, według których powinna się zmienić sztuka. Staje się nowym prawodawcą zasad tworzenia, chcąc poruszyć sztywnymi ramami kultury.

Także w samym poemacie Norwid powołuje się na herosa, twierdząc, że to właśnie on wskazał mu ludy, które poszły właściwą ścieżką, tworząc ponadczasowe dzieła. 

*** 

Norwid-Wojtyła-Sobór czyli co

Kościół Powszechny kiedyś i dziś 

każdy niech szuka wiązań znaczeń 

ja już je mam z pomocą świętych 

w świętych obcowaniu jest moc 

współczesność w kulturze co znaczy 

*** 

ANNA KOZŁOWSKA napisała

O OBECNOŚCI CYPRIANA NORWIDA

WE WCZESNYCH TEKSTACH

KAROLA WOJTYŁY 

Karol Wojtyła mówił o swoich mistrzach

ujawniał inspiracje literackie

pieśń Wieszczów

Teatr Wyspiańskiego

Księgi Kasprowicza

i filozofię Norwida 

od początku do końca 

w ostatniej książce

ich też wymienia

miał zachował pamięć i tożsamość

***

Norwid-Wojtyła-Sobór czyli co

Kościół Powszechny kiedyś i dziś

każdy niech szuka wiązań znaczeń

ja już je mam z pomocą świętych

w świętych obcowaniu jest moc

współczesność w kulturze co znaczy

***

powtarzają się cyklicznie życia

szukają osób które chcą znać siebie

by innym dać braterstwa wiecej

znaczenia czując przez swój rdzeń

***

przeciez to wszystko (nieomal)

jest o nas

o losie człowieka na ziemi w Kosmosie

szukajacego Logosu bez kantów

tęczą zachwytu

po zenit Wszechdoskonałości

***

i my jesteśmy Promethidionami

pierwsza część traktatu 

poświęcona jest definicji piękna 

piękno i jego znaczenie w tworzeniu 

piękno nie może zaistnieć bez twórcy 

człowiek stworzony na Boski obraz 

mając w sobie cień Pięknego (Osoby)

może przez pracę urealniać świat

pragnieniem  nie tylko piękna 

ale dobra i prawdy 

praca w pocie swego czołą jest niezbędna 

by dobro i prawda i piękno istniało 

rosło i było-były aż po zmartychstanie

a troska i umiłowanie ojczyzny 

jedna z naczelnych wartości 

dzięki oddaniu ojczyźnie 

rozwijać się może sztuka 

która pielęgnuje narodowe wartości 

a po wieku papież doda w UNESCO 

przyszłość człowieka zależy od kultury 

     (sobota, 19 grudnia 2020, g. 23.19) 

***

zakres cytowania i krzyż Norwida

             /przepraszam przytoczę połowę artykułu/

wszyscy cytatem poniekąd jesteśmy

naszych rodziców i wszechprzodków

zacytuję tu pewien artykuł

o krzyżu u Norwida i Wojtyły

co jeden od drugiego czerpie

co moze w Soborze sie znalazło

więc cały świat wiary i rozumu cytuje

bo nie ma wiary bez myślenia

co warto testować dzień w dzień

nic z niczego się nie wzięło

ani Poeta Wieszcz ani Papież Polak

"Krzyż Norwida

Cyprian Norwid zajmuje miejsce znacznie bardziej eksponowane w światopoglądzie  poetyckim  Karola  Wojtyły  i  nauczaniu  Jana  Pawła  II.  Dziełem,  które  rzuca światło na rozumienie krzyża w Renesansowym psałterzu, jest Promethi-dion. Wiadomo, że ów traktat poetycki Karol Wojtyła poznał bardzo dobrze już w 1937 roku. Wówczas do rodzinnego miasta przyszłego papieża przyjechała z   recitalem aktorka Kazimiera Rychterówna. Po zakończeniu występu Wojtyła i  jego koleżanka, Halina Królikiewicz, poprosili ją, żeby wróciła do Wadowic w  charakterze  jurora  w  międzyszkolnym  konkursie  recytatorskim.  Aktorka  zgodziła  się  i  po  miesiącu  pojawiła  się  na  konkursie,  który  odbył  się  w  auli  gimnazjum męskiego. Halina Królikiewicz-Kwiatkowska po latach wspominała to  wydarzenie:

Karol recytował Promethidiona, tekst trudny, filozoficzny. Nie wiem, czy był to cały utwór, czy jego bardzo obszerne fragmenty. Po raz pierwszy słyszałam ten traktat w wykonaniu aktorskim. Mówił na swój własny sposób, intelektualnie, bez modnej wówczas egzaltacji, zrozumiale i przejrzyście. Ten sposób recytacji, niewątpliwie udoskonalany, zachował także występując w Teatrze Rapsodycznym. Właśnie wtedy, w interpretacji Karola zrozumiałam ten niezwykły utwór. On też otworzył mi oczy na Norwida. Wydaje mi się, że ta jego fascynacja twórczością poety-filozofa, ta jego szczególna miłość do Norwida już wtedy się zaczęła i trwa dotąd (z:S. Dziedzic, Romantyk Boży).

Nawiązania do Norwida, w szczególności do Promethidiona, będą jeszcze pojawiać się w nauczaniu papieskim - aż do słynnego przemówienia dla delegacji Instytutu Dziedzictwa Narodowego z 1 lipca 2001 roku. W kontekście doświadczeń religijnych Norwida symbolika krzyża jest bardziej złożona (z:S. Cieślak, Sylwetka duchowa Cypriana Norwida).

Z jednej strony krzyż stanowi część Norwidowskiej filozofii pracy, czynu i trudu, rodzenia w bólach i nadawania kształtu. Do tego konceptu odnosi się Karol Wojtyła, mówiąc o swoich sonetach: „Tworzone w Cypria-nowym bólu, jako każda sprawa poczynająca się z Miłości, jako pierworodne dziecko. Tworzone w bólu i trwodze, tworzone w wątpieniu nieustannym” (K. Wojtyła, Sonety - zarysy). Jest to echo słów Norwida z rzymskich utworów lirycznych – do Józefa Bohdana Zaleskiego z 1847 roku: „A jam chłopię z dróg krzyżowych” i z napisanego dwa lata wcześniej wiersza sztambuchowego dla Leopolda Abramowicza: „Bo jeszcze ciosać trzeba krzyż na świecie, / Niżeli w ręce go umarłe złożą!”. Jednak nie należy tego – jak sądzi Danuta Zamącińska – rozpatrywać w kategoriach zamkniętego, przeintelektualizowanego systemu filozoficzno-teologicznego:

Wydaje mi się, że rekonstrukcja poetyckiego oblicza Norwida, z jaką mamy dziś do czynienia, wyrosła na opinii, którą chciałam zrewidować, na opinii, że kształt sztuki Norwidowskiej jest dowodem intelektualnego zapanowania nad doświadczeniem życia, dokonanej jakoby pełnej obiektywizacji. Wbrew panującej formule krytycznej o tej twórczości pociąga mnie ogromny udział „emocjo-nalnego” (czy romantycznego?) w tym dokonaniu. Udział osobistego wpisany w kształt językowy tej poezji nieobojętny jest przecież i dla całościowego sensu tego przesłania, i dla problemu „Norwidowskiego romantyzmu” (D. Zamącińska, Słynne – nieznane).

W kontekście młodzieńczych doświadczeń literackich Karola Wojtyły interesujący jest przede wszystkim krzyż rozumiany jako zasada architektoniczna świata, której wykład zawiera się w Epilogu Promethidiona. 

W kontekście młodzieńczych doświadczeń literackich Karola Wojtyły interesujący jest przede wszystkim krzyż rozumiany jako zasada architektoniczna świata, której wykład zawiera się w Epilogu Promethidiona: Rzymianin – przez pojęcie ogromu i ogarnięcia (Koloseum).Chrystianizm – przez przecięcie linii ziemskiej horyzontalnej i linii nadziem-skiej prostopadłej – z nieba padłej – czyli przez znalezienie środka +, to jest przez tajemnicę krzyża /środek po polsku znaczy zarazem sposób/ ( D. Zamącińska, Słynne – nieznane).

Już sam sposób zapisu tej koncepcji (spontaniczny, wręcz szkicowy) uprawnia – zdaniem Danuty Zamącińskiej – do obrony osobistego charakteru twórczości Norwida-romantyka: 

- Jakby cały obszerny „dialog, w którym jest rzecz o sztuce stanowisku sztuki” był zbudowany po to, by zasłonić jaskrawość doznanej zmysłowo prawdy; jakby wielka obfitość wypowiedzi dydaktycznych, moralizatorskich, struktur skrajnie zracjonalizowanych zmierzała do ukrycia i skutecznego zasłonięcia twarzy czło-wieka cierpiącego. (jw)

Norwidowskie „przecięcie” fascynowało Karola Wojtyłę, który w krzyżu widział zespolenie pierwiastka gotyckiego z renesansowym, apollińskiego z dionizyjskim: 

- Gotyk i renesans z osobna wyłącznością są. Wespół harmonię tworzą. Gotyk ma drogę strzelistą, ale ciasną. Postawmy jaki symbol w pośrodku, niech będzie gotycka katedra. Możemy, w górę od niej idąc, dojść do świętego Franciszka, co taki-ci już strzelisty, że Zbawiciela obejma. Możemy, idąc od niej w dół, w tę niewolniczość popaść, w to ujarzmienie dusz. A tu mnie ponosi bunt. (...) Droga gotycka wzwyż, renesansowa wszerz. Drogi się przecinają. Z przecięcia kształt, Zbawienie, Krzyż. Mówię to, żem chrześcijanin – i żem Polak (K. Wojtyła, Sonety – zarysy)...

......

Krzyż jako zasada architektoniczna świata zyskuje u Wojtyły jeszcze jeden wymiar. Autor Renesansowego psałterza, który za Norwidem przejął fascynację muzycznością w poezji 78, rozciągnął tę dychotomię (renesans – gotyk, pogań-stwo – chrześcijaństwo) także na formy muzyczne: gotycyzmowi odpowiada starożytny gatunek hymnu, natomiast żywiołowi renesansowemu – polski taniec narodowy, polonez, jak w Sonecie VI:Duszy niech będzie wolno od poloneza do hymnu!– Polonez oto, jak symbol renesansowych wcieleń –Hymnem uderz mnie w serce! ofiarą studymną!stygmatem gotyckich zacisz! Najpotężniejszy Eli! (K. Wojtyła, Sonet VI).

Kontynuację tego obrazu dźwiękowego krzyża (symbolu pojednania, „rekapitulacji” świata w Chrystusie) zawiera zakończenie Sonetu VIII, którego struktura przypomina chiazm. Figura ta jest odmianą paralelizmu składniowego, jednak – jak zauważa Jerzy Ziomek – ponieważ osiągnięta zostaje nie przez zmianę szyku, ale zmianę symetryczną, prowadzi w ten sposób do antytezy (J. Ziomek, Retoryka opisowa)

Chiazm jest figurą krzyża par excellence: na tej zasadzie zestawione zostały pieśń chrześcijańska i pieśń słowiańska, zawołania „Amen” i „Łado”:

I oto – Amen – pieśniom niech się stanie zadość:

Słowiańska pieśń Miłości – Łado – Łado – Łado! 

(K.Wojtyła, Sonet VIII - cały dostępny tutaj)

Ów krzyż, będący Norwidowskim „środkiem”, jest ponadto wyrazem harmonii świata (harmonia mundi). Owa harmonia to Boecjańska musica mundana, najdoskonalszy rodzaj muzyki – muzyka sfer niebieskich, niesłyszalna dla ludzkiego ucha, a służąca wyłącznie do kontemplacji. Jej odzwierciedleniem dla Boecjusza jest musica humana, wewnętrzny porządek duszy. Dla Karola Wojtyły miejscem kontemplacji harmonii sfer jest Wawel, zawsze przedstawiany w jego poezji na sposób mistyczny, niczym „romantyczne teatrum”, jak w Sonecie X:

I otóż na Wawelu symbol duszy słowiańskiej kształtów:

nad kondygnacją kaplic, Zygmuntów renesansem

z cegieł się żebrowania w gotyckich okien światło

pną, ku rozetom pował, co naw zakuły pancerz.

I zgoda jest dziwna tej duszy słowiańskiej i Wawelu,

jak jednych rąk melodia, jak symfoniczny prelud.

W powyższych przykładach krzyż pojawiał się jako zasada porządku świata, natomiast wyraz „krzyż” nie wystąpił ani razu. Zostaje on napomknięty w So-necie XVI – nie jako konkretny przedmiot, ale jedynie jako kształt:

Oto jest droga Piękna: z prometeańskich błyskawic

i z ognia sobótczanego, z ogników w krzyż płonących -

wśród mrocznych dróg rozwalin: ścieżki splątane zbawić

apostolskiemi stopy i sercem źródeł bijących 

Nadrzędna idea Promethidiona wyraża się w zdaniu „Kształtem miłości piękno jest”. Pięknem jest tu „zbawienie splątanych ścieżek”, czyli rekapitulacja historii w Chrystusie i Jego Kościele, dokonująca się przez krzyż. We wstępie do Promethidiona zawiera się odkrycie soteriologicznego wymiaru sztuki, która zbawia nie tylko człowieka, lecz także całą historię:

O sztuko, wiecznej tęczo Jeruzalem,

Tyś jest przymierza łukiem po potopach

Historii, tobie gdy ofiary palem,

Wraz się jagnięta pasą na okopach... 

Podobną ideę zawarł Karol Wojtyła w liście do Mieczysława Kotlarczyka:

- Trzeba sprecyzować tę ideę, która w nas trwa, trza objawić ten nurt, który prze strumień naszej młodości, a objawić się dotąd nie mógł. Strumień ten źródło ma w nas wspólne: Miłość głęboką, Wolność słowiańską i sarmacką i – nie pragnienie już, ale żądzę piękna. To, o czym nieraz mówiliśmy na Długiej, że nie jest sztuka, aby była li tylko prawdą realistyczną, albo li tylko zabawą, ale nade wszystko jest nadbudową, jest spojrzeniem w przód i wzwyż, jest towarzyszką religii i przewodniczką na drodze ku Bogu; ma wymiar romantycznej tęczy: od ziemi i od serca człowieczego ku Nieskończonemu – bo wtedy stają przed nią horyzonty przeogromne, metafizyczne i anielskie ( Wojtyła załączył do tego listu fragmenty "Renesansowego psałterza").

W badaniach nad związkami twórczości Wojtyły z Norwidem pojawia się w związku z tym sąd na temat dyskursywnego charakteru liryki przyszłego papieża, jak choćby w pracy Grażyny Legutko:

Wydaje się (...), że patronat literackich mistrzów, stale wyczuwany w wierszach autora Renesansowego psałterza, nie powinien być w trakcie ich interpretacji sprowadzony do kwestii naśladownictwa czy kategorii wpływu, chociażby dla-tego, że od początku liryka Wojtyły miała charakter osobny: kontemplacyjny, intelektualny, teologiczny i filozoficzny. Bardziej była poezją dyskursu filozoficz-nego niż erudycji, wyrazem określonych przekonań myśliciela niż popisem jego uczoności (...). Ze względu na medytacyjność, czasem wręcz mistykę, należy ją traktować jako nowoczesną poezję traktatową (G. Legutko, Poszukiwanie sensu słowa, sztuki i artysty... Jan Paweł II, Karol Wojtyła, a Cyprian Norwid)

Jednak synteza osobistego doświadczenia religijnego i spekulacji filozoficznej, próba wyrażenia Niewyrażalnego łączy Wojtyłę zarówno z Norwidem, jak i Bierdiajewem. W spuściźnie rosyjskiego filozofa istnieje ścisły związek między pojęciami twórczości i wolności a eschatonem. „Średniowiecze” jest dla niego właśnie koncepcją eschatyczną: pod tym pojęciem rozumie on postawę ducho-wą człowieka poszukującego integralności duchowej, polegającej na poczuciu żywej więzi z Transcendencją. Z niej to właśnie wynika spontaniczny charakter twórczości poetyckiej (J. Jusiak, Mikołaj Bierdiajew i kreacjonistyczna wizja eschatonu, [w:] Filozofia w kulturach krajów słowiańskich, red. A.L. Zachariasz, Z. Stachowski). Janusz Jusiak dodaje:

- Bierdiajew dowodził, że akt twórczy zawsze wyrasta z niezgody na zastany stan świata, czyli bierze się z wyobrażenia czegoś wyższego, lepszego i piękniejszego niż to, co ukazuje naoczność. Dlatego twórczości nie można wyjaśnić racjonalnie, np. poprzez jej sprowadzenie do oddziaływania środowiskowych czynników życia. Gdyby twórczość była w pełni racjonalna, relacje zachodzące między wyobraźnią twórczą a światem zewnętrznym byłyby proste i powszechnie zrozumiałe oraz dałyby się wyjaśnić na drodze czysto naukowej. Tak jednak nie jest. Produktywna wyobraźnia jest metafizyczną siłą, która rozsadza wszystkie znane świadomości przedmiotowej schematy wyjaśniania (jw).

Odwołania do Norwidowskiej symboliki krzyża pojawiają się także w póź-niejszej twórczości Karola Wojtyły. Obraz krzyża - drzewa życia wyrastającego własnymi siłami, a zastąpionego przez „żywe kolumny” w Sonecie XVII - pojawia się w poemacie Wigilia wielkanocna 1966, powstałym na okoliczność millenium chrztu Polski. Tutaj Wojtyła łączy obraz znany z twórczości Krasińskiego z filozofią narodu Norwida. Bohaterem jednego z obrazów poetyckich Wigilii wielkanocnej 1966 jest Mieszko I, który przechadza się po sadzie wzorowanym na rajskim ogrodzie, w centrum którego znajduje się „drzewo zranione”. Ów centralny punkt to najpierw drzewo rajskie o wielu nacięciach, w których każdy może się wszczepić - jak pisze św. Paweł w Liście do Rzymian, 11-17-24 (nawiązuje to do obrazu Chrystusa i Kościoła jako krzewu winnego w Ewnagelii św. Jana 15,1-8), a następnie symbol życia – drzewo krzyża, przedstawione wyraźniej w poemacie Myśląc Ojczyzna(za: K. Wójcik, Cyprian Norwid w świecie idei Karola Wojtyły):

- Granicą jest tylko Przyjście, które zmagania sumień i tajemnice dziejów połączy w jednym Ciele – i drzewo wiadomości zamieni w Źródło Życia wciąż wzbierające. Lecz dotąd dzień każdy przynosi to samo rozszczepienie w każdej myśli i czynie, z którego Kościół sumień rośnie w korzeniach historii (K. Wojtyła, Myśląc ojczyzna). U Norwida naród i Kościół spotykają się, krzyżują się – można więc mówić o swego rodzaju eklezjologii narodu (R. Zajączkowski, Głos prawdy i sumienie: Kościół w pismach Cypriana Norwida). Zdaniem Krystyny Wójcik krzyż jest warunkiem „jednopromienności” – zdążania narodu i chrześcijaństwa w jed-nym kierunku (K. Wójcik, Cyprian Norwid...). Wrastanie narodu w Kościół uwiecznia go i udoskonala (R. Zajączkowski, Głos prawdy i sumienie...)

U kardynała Wojtyły związek narodu i Kościoła staje się „liturgią dziejów”, zyskuje ponadto wymiar eucharystyczny:

- Oto liturgia dziejów. Czuwanie jest słowem Pana i słowem Ludu, które będziemy przyjmować ciągle na nowo. Godziny przechodzą w psalm nieustających nawró-ceń: Idziemy uczestniczyć w Eucharystii światów (K. Wojtyła, Poezje - dramaty - szkice)

Karol Wojtyła w Renesansowym psałterzu jawi się jako poeta dojrzały i już prze-konany co do dokonanych wyborów twórczych. Tego cyklu sonetów nie należy traktować jako wprawki twórczej, ale interpretować je jako istotny element pewnej całości, w której poszczególne symbole, zaczerpnięte z ogólnoeuropej-skiej i rodzimej tradycji literackiej, zostały dookreślone przez autora i stworzyły konkretną propozycję historiozofii. Z drugiej strony nie należy zapominać, że Renesansowy psałterz również wyraża osobiste poszukiwania autora, jego tęsknotę i zbliżanie się do osobowego Boga. Stanisław Dziedzic zadaje pytanie o status tej poezji, próbując postawić granicę między poezją a dokumentacją osobistych przeżyć: „Poecie Karolowi Wojtyle zawsze towarzyszyło poczucie niepewności, wątpliwości, czy to, co tworzy, co nawet później publikuje pod pseudonimami, jest rzeczywiście poezją, czy tylko poszukiwaniem Boga i człowieka” (S. Dziedzic, Romantyk Boży) 

Wydaje się, że najwłaściwsza odpowiedź brzmi: sonety Wojtyły są poezją, a ponadto nie są „tylko” poszukiwaniem Boga i człowieka, ale „aż” zgłębianiem Go. Co więcej – pomimo wymagań ścisłej, skonwencjonalizowanej formy Wojtyła jest w stanie stworzyć cykl poetycki obfity w wielopoziomowe sensy, odniesienia kulturowe, wreszcie – poszczególne „dotknięcia Boga”.

Jednym ze środków umożliwiających owo metafizyczne wzniesienie ponad świat zewnętrzny, a zarazem skierowanie człowieka ku jego ostatecznemu ce-lowi, jest właśnie krzyż. Jego symbolika w Renesansowym psałterzu jest zatem zjawiskiem bardzo bogatym, znacznie wykraczającym poza poszczególne wystąpienia leksemu „krzyż”. W tym symbolu odbijają się romantyczne fascynacje lekturowe dziewiętnastoletniego Karola Wojtyły. Motyw krzyża nie odsyła tu jednak w prosty sposób wyłącznie do mesjanizmu czy pasjonizmu. Wojtyła łączy historiozoficzną wizję Krasińskiego, jego wyczekiwanie „epoki Ducha”, ze swoistym odczytaniem krzyża, wolności i twórczości u Norwida (i Bierdiajewa); owe całkowicie odmienne spojrzenia na krzyż nie przeczą sobie, a dopełniają się. Krzyż nie musi przybierać konkretnej postaci wizualnej – może zostać przywołany za pomocą zamiany na inny element czy odwołania się do zasady „przecięcia” sformułowanej przez Norwida. „Uśpiony” krzyż bywa symbolem oczekiwania na erę zmartwychwstania, wejście do Nowego Jeruzalem. Krzyżem może być ponadto zharmonizowanie epok, gatunków muzycznych, kontem-placja harmonii świata.

Wyobraźnia poetycka Wojtyły sięga jeszcze dalej - jak później napisze już jako sufragan krakowski w swoim poemacie "Kościół"  w 1962 roku: „pastwiskiem jest krzyż”. Wciąż to jednak ten sam, Chrystusowy krzyż – „on jeden nieśmiertelny, prosty i boski”

Powyższe cytowania pochodzą z artykułu J. Makarewicza „On jeden nieśmiertelny, prosty i boski” - romantyczna symbolika krzyża w Renesansowym psałterzu Karola Wojtyły" (pisanych przez 19-letniego Wojtyłę, studenta I roku Polonistyki na UJ w 1939)

       (sobota, 19 grudnia 2020, g. 22.13)

    

***

bez interesu

      /być adekwatnym dawać adekwatne słowo

            Bibliotece Powiatowej w Wołominie/

Rok Norwidowski 2021 tuż tuż

kończy się wigilia róbmy pasterki

szukając chwały nieswojej

ale prawdy(od)wiecznej

prawdy bez słowa i języka nie ma

czyli nie ma bez osoby i dialogu

słowo-język-rzeczywistość jest

raczej rzeczywistosć-słowo-język

jak poznać bezinteresownosć

pewnikiem po owocach

co kto zyskał co stracił

taki bilans życiowy róbmy

droga-prawda-życie

prowadzą do celu

odsiewając ziarna i plewy

w tym albo tamtym życiu

prawda się daje każdej i każdemu

na miarę otwartości i poszukiwań

bo jest i poznana wyzwala

po kres kontemplowania

widzieć słyszeć czuć smakować

opisywać na świadectwo

tylko tyle - tak tylko

spisane są czyny i rozmowy

z dna uspo­ko­jo­nej na­skróś głę­bi

wrażenia mając przez swój rdzeń

kontemplowanie to kon-templum

łączy Ludzkość z Boskością

tu jest kolebka pieśni języka kultury

od której przyszłość nasza zależy

rzecz o wolności słowa w dialogu

i w nas mieszka Promethidion

to ani wstęp ani ogólniki tylko

to Norwid w nas na swojej ziemi

pragnący powiedzieć jeszcze wiecej

w Roku Swym 2021 słów językiem

(sb. 19 grud. 2020, g. 13.52) TU- Rok Norwidowski...