Dwa katolicyzmy w Polsce, rozmowa znajomych z Facebooka

Wstęp:

Rozmawiamy sobie ze znajomym na Fb o polskich podziałach. Rzadkość to w moim życiu ogromna. Bogu jestem wdzięczny za to stokrotnie.

Jednakowoż - nie mogłem poniższej odpowiedzi tam zamieścić, bo... ukazał się komunikat "komentarz za długi, nie moze przekraczac 800 znaków, skróć wypowiedź".

Ani myślę skracać, ani tym bardziej rezygnowac z tego cudownego dialogu. Co napisałem, napisałem - cytat nie jest chlubny (z Piłata), ale jest już wprowadzony do obiegu w kulturze także przez Tomasza Manna, mojego nieśmiertelnego inaczej Mistrza. Dlatego zamieszczam tutaj cała wypowiedź, nie rezygnując ani z jednego znaku, a tam wkleję link na tego bloga (o ile procedury i skrypty Fb na to pozwolą): 

PT ROZMÓWCO - Po pierwsze bardzo dziękuję Tobie i Opatrzności Bożej za tę (naszą!) rozmowę. To pierwszy przypadek w moim życiu od 6 lat (i dłużej). Choć znam i prof. politologa Sowińskiego i Posła polityka Grabca z młodzieżowych spotkań przed wielu laty w parafii w Legionowie i… (inni tez bywali profesorami, posłami, senatorami, są księżmi – na różnych szczeblach hierarchii…) nikt nie podejmuje takich tematów, zwłaszcza publicznie, a wypowiedzi medialne, albo publikacje rozmowy nie zastąpią. Mam prawo myśleć o złym klimacie życia publicznego (społeczno-kulturalnego pewnie ciut mniej z racji pozytywnego promieniowania wolności z prawdziwych twórców kultury), czyli tako w państwie, jako i w Kościele, bo „co Bóg złączył, człowiek niechaj nie rozdziela także w Kraju nad Wisłą”.

Jako preambułę mojej wypowiedzi potraktuj wyznanie, że nie absolutyzuję, nie idealizuję/uświęcam po polsko-katolicku żadnej partii (czy to w stanie rządzącym, czy też opozycyjnym lub in statu nascendi), co więcej wierzę do szpiku kości, że żadna na to nie zasłuży nigdy, bo to nie ten rejestr bytów. Autorytetami są dla mnie – mogą być - tylko osoby. 

Jak mogą się zmniejszać podziały między dwoma plemionami, skoro brak dialogu (czyli mówiąc wprost – chęci). Nieumiejętność życia w kulturze dialogicznej sięga PRL, w którym była imitowana przez jedynie słuszna partię. W Kościele nie sprzyja jej słaba znajomość Soboru Wat II (ducha i litery). Żyjemy obok siebie. Ciężar największej odpowiedzialności (instytucjonalnej i…) spoczywa na sprawujących władzę, na każdej płaszczyźnie życia wspólnego. 

O niejawności wkorzenionej w nas (społeczeństwa z przejściami, niewola, kolonializm, komunizm…) mówiłeś w wykładzie. Ba, też tak uważałem, że NAUKA SPOŁECZNA KOŚCIOŁA powinna zajmować poczesne miejsce od początku transformacji ustrojowej, w działalności każdej parafii…). A takie rozmowy jak nasza, powinny rozbrzmiewać od rana do wieczora w przestrzeni życia publicznego (więc i religijnego) w Polsce. ZROZUMIEĆ DRUGIEGO.

Nie interesuje mnie, co mówią o polityce, bo się na jej życiu wewnętrznym nie rozeznaję. Natomiast chcę usłyszeć i dowiedzieć się co mówią - i jak mówią - o rzeczywistości. Z jakich czerpią rejestrów: słów-pojęć-odniesień kulturowo-światopoglądowych.

Dałeś bogaty materiał do przemyśleń, więc i mojego pisania. Chwilę wcześniej opublikowałem post - moje katechetyczne spojrzenie na świat - na stronie KatechezaOnline, przytoczę:

„Co ma teraz w głowie ten/taki biskup [Regmunt]? "dr psychologii na podstawie dysertacji Postawa religijna a psychospołeczne aspekty modelu kapłana. Badania empiryczne w populacji polskiej... - adiunkt w Katedrze Psychologii i Pedagogiki. Prowadził wykłady z medycyny pastoralnej na PWT we Wrocławiu... W strukturach Konferencji Episkopatu Polski w latach 1996–2005 pełnił funkcję delegata ds. powołań... kapitan rezerwy Wojska Polskiego...

25 czerwca 2021 arcybiskup Wojciech Polak, delegat Konferencji Episkopatu Polski ds. Ochrony Dzieci i Młodzieży, poinformował, że w związku ze zgłoszeniami dotyczącymi zaniedbań hierarchy w sprawie wykorzystania seksualnego osób małoletnich przez dwóch kapłanów diecezji zielonogórsko-gorzowskiej Stolica Apostolska przeprowadziła postępowanie, zgodnie z przepisami kodeksu prawa kanonicznego i motu proprio Vos estis lux mundi, w wyniku którego zakazała mu uczestniczenia w jakichkolwiek celebracjach i spotkaniach publicznych na terenie diecezji oraz udziału w gremiach Konferencji Episkopatu Polski, a także nakazała finansowe partycypowanie w wydatkach diecezji zielonogórsko-gorzowskiej związanych z przeciwdziałaniem wykorzystaniu seksualnemu małoletnich. W reakcji na decyzję Stolicy Apostolskiej diecezja zielonogórsko-gorzowska wydała oświadczenie, w którym przeprosiła za krzywdy i zaniedbania, informując jednocześnie, że zastosuje się do zaleceń dotyczących funkcjonowania diecezji" (wiki)

Co o katolicyzmie mówią programy TVP (np mówienie o odczłowieczonym-uprzedmiotowionym Tusku itd). Bardzo katechetyczne spojrzenie na świat!”

Jednym z wyróżników obecnych podziałów w Polsce jest stosunek do Kościoła (religii, wiary). Nie jestem odosobniony z moim krytycznym spojrzeniem, bo DOŚWIADCZENIEM. Znamy coraz więcej nazwisk po obu stronach. Z jednej (i mojej): ojciec Kramer SJ, Gurzyński, Biskup (zmarły o. Zięba) OP, ks Sowa, Isakowicz-Zaleski, Czesak, prof.prof. Wierzbicki, Kobyliński, Draguła… codziennie można znaleźć wypowiedź któregoś z nich w tzw przestrzeni publicznej. Działalność Więzi, Znaku, Tygodnika Powszechnego, red Nosowski, Gawryś, Terlikowski itd.itp. – dużo już nas. Red. Gawrysia i Marcina Przeciszewskiego poznałem na spotkaniach modlitewnych śpiewajacych i medytujaćych kanony z Taize i oczywiście Dobrą Nowinę (Gaudium et spes itp). To samo robiliśmy w Legionowie.

Wszystkich wymienionych powyżej - po tej stronie Kościołą i państwa - można wiązać z postawą dialogiczno-kulturową w rozumieniu religii-Kościołą, z wiarą i rozumem zawsze gotowymi do wpółpracy, postawą soborową (wspólnotową) czyli radosnej obecnosci w świecie zawsze nam współczesnym. Gaudium et spes, Lumen gentium, Pacem in terris, Fides et ratio, Centesimus annus, Lumen fidei, Laudato si… NIE MOŻE już być niesoborowego papieża od 60 lat (od Jana XXIII). 

Po drugiej stronie jest coraz więcej nazwisk, wszystkich hierarchicznych stopni – karanych, odsuwanych przez Watykan. Oczywiście nie utożsamiam ich tylko z grzechami pedofilii i jej tuszowania, ale z tamtą zmurszałą (zgniłą) antykulturą klerykalnych-feudalnych stosunków w naszym Kościele. Dzisiaj nadal doświadczam jej niszczącego działania (trwania) jako PRZEMILCZANIA. Przeciwko tamtym staję z hufcami orężnymi duchem i intelektem, Duch-Boży tylko nam hetmani. Nie wymyślamy swoich poglądów i postaw życiowych, to one nas „wymyśliły” zawczasu, byśmy owoc przynosili i dawali świadectwo.

Ad. 

- Kultu, w tym jednostki, uważam, że każdy ma prawo, groźnymi się stają, gdy obrastają instytucjami, które go pomnażają i stosują, po ministerstwa, tajne i dwupłciowe służby, nawet naukę. Tak postrzegam chyba cały aparat państwa (pierwej partii). Kaczyński musi dawać powody, że tak go traktują, ja sadzę tylko po owocach (w wypowiedziach przeważnie, ale i kierunku politycznych rozwiazań, aby znów jedynie słuszna partia i jej lider decydowali o wszystkim, exemplifikacją centralizmy różniaste, ostatnio; Suski Lex TVN, Czarnek pomysły wręcz nieoświatowe…). Ten kult, wręcz bałwochwalstwo obserwujemy w tzw gnostyckiej herezji miesięcznic (10 i 18), zresztą szydercza piosenka Kazika „mój żal jest większy niż twój” już ośpiewała tę „kulturę”.

Rozumiesz więc, że nie uważam mojej oceny za nadużycie. Tak widzę PREZESA i jego rolę w tym ustroju. Wcześniejsze jego etapy mnie nie frapują, bo to była wtedy tylko sprawa jego partii. Obecnie w całym życiu państwa nabrała cech jakby religijnych.

Nijak nie da się zrównać z nadziejami co do Tuska – to tylko nadzieje, z natury nieuchwytne i nieszkodliwe dla otoczenia. Gdyby wszedł w buty Prezesa też trzeba by go odrzucić. 

Nie mam politycznych idoli. Z pozapolitycznych żyjących autorytetem jest dla mnie ojciec Andrzej Madej OMI, prof. Strzembosz (z nieżyjacych oczywiście śp. JPII, prof. Świeżawski, Ingarden, literackim – Norwid, Rilke, Tomasz Mann, Tołstoj…)

- z wspomnianym przez Ciebie noblistą się zgadzam of course, tę niecną grę uprawia dzisiaj najsilniej chyba propaganda partyjno-rządowo-państwowa. Druga strona oczywiście też, ale nie ma tylu instrumentów. Co do mnie non-stop podkreślam jej związki z religią i Kościołem i tak, można powiedzieć, że się wstydzę takiego politycznego katolicyzmu, ale wstydzę jest za słabe. Potępiam?! Przerażająca większość wypowiadających się publicznie (intelektualistów, twórców, naukowców) boi się wchodzić na ten teren, bo albo wszelka duchowość jest im całkowicie obca (ignorancja egzystencjalno-kulturowa), albo mogą za wiele stracić w swoich środowiskowych i kościelnych kręgach. To oczywiście moja opinia, skoro ze mną „się nie rozmawia”, to nie mogę jej oszlifować w dialogu szukającym prawdy.

- idę własną drogą. Innych na niej spotykam. Moja Droga-Prawda-Życie jest oczywiście moim największym personalnym skarbem. Z drogi-prawdy-życia nie zepchnie nas ten albo tamten polityk, mówca… Moja ma kamienie milowe i zawsze i publicznie jestem gotowy o nich rozmawiać: dzieje i wychowanie rodzinne, poszukiwania osobiste i studia, JPII, Taize, Solidarność, katechezę młodzieżową w Legionowie, samorządność (wójtowanie w Strachówce), odkrycie i wypromowanie Rzeczpospolitej Norwidowskiej z wieloma innymi osobami. Tego wszystkiego (w jedności) nigdy dość powtarzać i medytować, po unoszenie się do kontemplacji. TYLKO W CAŁOŚCI (I JEJ JEDNOŚCI) ZROZUMIAŁYM STAJE SIĘ CZŁOWIEK-OSOBA.

Czy nie uważasz, że nasza rozmowa Polaków-Katolików jest strasznie spóźniona względem rzeczywistości naszego życia społeczno-kulturalno-publicznego? Nadrabiajmy stracony czas. Leczmy ropiejące rany podziałów. DIALOGIEM W KULTURZE WSPÓŁCZESNEGO ŚWIATA. Gaudium et spes.

Ps.

Dołączę dwa skrótowe (ograniczona liczba znaków) posty jakie dałem dzisiaj na Fb:

1) Czego objawem są miesięcznice. Jak się z nich wyspowiada Polska po odejściu Kaczyńskiego? Katastrofa kulturowo-państwowa i herezja

2) Kaczorek drepcze w bajorku a Ludzkość leci w Kosmos. Timing Panie Prezesie niegodny wielkich liter. Trza znac swój czas - Ducha jego

To poniżej to moja produkcja myślowo-wersowa od czasu poprzedniego posta.

***

zwycięstwa radości

    /Dobra Nowina abyśmy radość mieli/

któż nie chce

żeby radość w nas zwyciężała

od czasu do czasu

a nawet na wieczność

przychodzą przychodzą

ze stron wielu

na pewno z wypoczynku

smakowitych potraw

dobrych wydarzeń w realu

ale mogą być i w necie

z sukcesów

rzadziej z porażek

no i oczywiście z seksu

raczej seksualnej cielesności osób

cielesno intelektualno duchowych

wszystkie je przewyższa jedna

radość sensu po Logos

po Zenit Wszechdoskonałosci

chyba nie tylko we mnie

przychodzi przychodzi

zwycięża

      (niedziela, 11 lipca 2021, g. 16.30)

***

Kościół-religia jako medium

       /Piiss Suskiego i premiera projekt medialny/

najprostsze implikacje PiS-KEP-ustroju

pseudokatolickiego piss-ustroju w istocie

znieść wolność myślenia (vide Lex TVN)

mają pozostac ludzie podporządkowani

formowani prani przez dwa media

piss-ich-partii-narodowe i kościoły

Suski jako najmądrzejszy z posłów

usłużnie każdą głupotę powie

każdy projekt swoim nazwiskiem skazi

przeciez nie działa sam z siebie

posłuchajcie mu w sukurs premiera

cóż że dwukrotnie skazanego kłamcy

panisko prezesiko nie musi sie wychylać

zza kurtyny reżyseruje Polską

jego media i duszpasterze powtórzą

po cóż ma ponad 10 tysięcy parafii

media to nie tylko TVN 24

Polsat i kurwizja (narodowa)

na poziom mediów spadł Kościół

tak się nim PiS posługuje

co bardzo odkrywcze nie jest

choć chyba zapomniane już

tak

religia służyła władzy

do oddziaływania i tumanienia

dają za przykład Egipt

dziadek Prus się tym zajmował

potem okultyzmem Ochockiego

w Lalce

jak za pomocą religii władać ludźmi

któż ma wiedzieć jak nie katecheta

mało za mało nas do pieczenia chleba

większość nauczycieli nie pojmuje

czyli i dziennikarzy

oczywiście polityków

i tak dalej dalej

chyba nikt z elit sztuki i celebrytów

celebrują swój agnostycyzm 

albo całkiem świadomy ateizm

bo to modne dzisiaj

komu się chce przemyśleć więcej

z tego co nas kulturę i cywilizację stanowi

jakieś zawiłe sprawy egzystencjalizmu

humanizmu zapodmiotowanego w osobie

jak religia włada ludźmi

jak ich kształtuje

wpływa na decyzje życiowe i wybory

od lęków metafizycznych zaczynając

ludzie jakich znam

chcą być prowadzeni za rękę do nieba

wszystko co temu przeszkadza odrzucają

i za ten sznurek PiS-Prezes Kaczyński ciągnie

samodzielne myślenie i dialog ich zabija

wytrąca z błogostanu tradycji religijnej

której tylko trzeba przestrzegać (na ludowo)

nie trzeba myśleć

nie trzeba lektur soborowych

zamknąć oczy i śnić niebo do końca

taki człowiek nie jest jednak wieczny

żyje wszak już w epoce cyfrowej

i jak nie z tej to z innej strony

stanie bezradny wobec wyzwań życiowych

plus w medycynie seksuologii etyce wychowaniu

na układach politycznych świat się nie kończy

     (czwartek, 8 lipca 2021, g. 19.00)

***

życie-osoba-ideał

można ustawiać przestawiać różnie

zamiast czworokąta Heideggera

z pobytem na Ziemi pod Niebem

w obliczu Istot Boskich

wespół ze Śmiertelnym 

dać tu trójce

drogę-prawdę-życie

via-veritas-vita

dobro-prawdę-piękno

życie-osobę-ideał

życie zawsze najpierw dla żyjących

życie właśnie nie sprawy zawodowe

dla duchownych powołanie

dla naukowców nauka

i tak dalej dalej

życie układa mój kalendarz

dobiera miejsca wydarzenia osoby

które mówią o moim sensie ba Logosie

bo wszystko odczytuję w tym świetle

jako jedyną drogę-prawdę-życie życia osoby

budzę się ze snów lub wypoczynku nocnego

wchodzę w nowy dzień który stary przeszłością

przeszłością starością mnie samego

nie jakiegoś gdzieś coś dla super komputera

który dobiera fakty i cytaty do jakiegoś celu

moje fakty sny cytaty i konteksty są mną

układają się w to co tutaj piszę

nie pod czyjeś zamówienie

albo potrzeby inaczej życiowo narzucone

jestem wolnością w perspektywie wiecznej

wiecznej czy wieczności

jak komu jest to łatwiej myśleć i powiedzieć

wszystko bierze żywot z ideału mówi Norwid

także w Norwidowym Roku 2021

a mnie do ideałów nawołuje rodzina

głos przodków

z ichnimi przodkami przecie

czyli naszymi we wspólnocie narodowej

w kulturze człowieka na ziemi

od i po Zenit Wszechdoskonalosci

czy ktoś zaneguje

wiem kto

ci lewicujący

samoograniczający się

do materii i matematyki

ideałów nie szukają (nie mają czyżby)

tylko same mechanizmy

dom remontujemy bardzo długo

dwa i pół miesiąca będzie

i to tylko kuchnię i łazienkę

a jednak doprowadził aż tutaj moje myślenie

przechodzeniem przed różne okna

w pokoju na dęby pamięci i słońce

w przybudówce na Matkę Bożą Annopolską

i drzew cień błogi i w nich ptaków śpiewanie

zrozumiałem w wieku lat 68

że to nie tylko dom i ogród dzieje i kultura

ale ideałów wcielenie młodej Marii

która dała je nam poznawać

któż je wszystkie odczyta do końca

chciała być świętą

czekała wolnej Polski

stawiała sobie wymagania

wzięte od wychowania rodziny i Prusa

poznawanie nie jest tylko ciekawością

choć bez ciekawości go nie ma (staje się katorgą

prac domowych zadawanych szkołą)

tylko osobowa osobista ciekawość poznaje

i zapamiętuje współtworząc tożsamość

po bezkres samoświadomości

poznawanie w aspektach najwyższych

najszerszych najdalszych najgłębszych

istotowych i konstytutywnych

prowadzi tam gdzie szczyt osobowego istnienia

poznanie i kontemplowanie prawdy

współbycie świątynią –

taki jest najgłębszy sens słowa contemplum

czy to tylko dla myślących niektórych

ależ skąd taka jest gatunkowa istota człowieka

fakt że wymaga pracy w pocie swego czoła

tego za nas nie zrobią nawet tzw dusz-pasterze

ale prawda gdziekolwiek zamieszka

w osobach i dzięki osobom (staje się kulturą)

chce się dzielić przekraczać promieniować

taka jest jej istota objawiająca blask prawdy

więc wszyscy którzy tutaj remontowali

dowiadywali się ode mnie 

że pracują w i na kolonii

bo jesteśmy i nie jesteśmy częścią wsi

tylko właśnie jej kolonią

ale nie od chęci oddzielania

ale włączania w cała historię miejsca i osób

po niemieckich holenderskich osadników

z przełomów wieku XVIII i XIX w Europie

na polskich ziemiach porozbiorowych

zwano i zwie się tu i tam te kolonie olędrami

umieli sobie radzić z podmokłymi terenami lepiej

część ich kultury pozostała w ziemi i w drzewach

byliśmy jesteśmy i będziemy

częścią jednego kontynentu

jednego globu w Kosmosie

kultury i cywilizacji

póki nie nastąpią rewolucyjne zmiany  

  

Maria Królowa z Jackowskich napisała w 1927

Matko Boska Annopolska

wymarzyła Cię Jackowska

a gdy z mężem tu przybyła

Twą figurę wystawiła.

Ideały swe wcieliła

  

Norwida znać jeszcze nie mogła

choć jej brat artysta rzeźbiarz

w 1910 podpisywał się fantazyjnie

Cyprian Kamil Gozdawa Jackowski

wtedy student u Laszczki na ASP w Krakowie

a imię z chrztu miał Stanisław przecie

choć herb rodzinny owszem Gozdawa

 

Norwida więcej tu trzeba mi przytoczyć

wszak Rok Norwidowski 200 lecia motywuje 

Tak dalece społeczność, choć odepchniesz dłótém,

Wróci zawsze, i wróci koturnem rozzutym,

Panująca czasowi, przestrzeni i ciału.

I tylko jednej rzeczy trwożna: ideału!

Lecz ideał (o Gujski!) nie zstąpi do ludów,

Które doń rąk wyciągnąć nie chcą czy nie mogą.

Patrz, gdzie doszła Florencja ideału drogą,

I czy byłaby doszła bez szkoły swej cudów?...

A dziś nosi słoneczny diadem na głowie,

Który jej zwiastowali Michał Aniołowie.

Bo zaprawdę ci powiem, że narodów losy.

I koleje ludzkości, i świat, i niebiosy,

I słońce, i gwiazd chóry, i rdzeń minerału.

I duch...

...a wszystko bierze żywot z ideału

  

najwięcej miejsca dam tu Heideggerowi

z eseju budowac myśleć mieszkać (żyć tutaj)

uprzedzając przecie, że dokładam swoją hermeneutykę i dopisuję słowo życie, wszędzie tam, gdzie mowa o zamieszkiwaniu (egzystencjalnym byciu człowieka na ziemi, byciu egzystencją świadomą, bo – podmiotową – w osobie. Proszę zwrócić uwagę, że sam Heidegger napisał "zamieszkiwanie nie jest nawet pomyślane jako podstawowy rys tego bycia". No i zwracam wielka uwagę na proces, fenomen myślenia, bez którego nie jesteśmy tymi, kim jesteśmy gatunkowo.

„Poniższy wykład jest próbą myślenia o zamieszkiwaniu i budowaniu. Myślenie o budowaniu, o które nam tu chodzi, nie rości sobie pretensji do znalezienia jakiegoś pomysłu urbanistycznego czy nadania budowaniu reguł. Podjęta tu próba myślenia nie przedstawia w ogóle budowania z punktu widzenia budownictwa i techniki, lecz tropi je aż do tego obszaru, gdzie przynależy to, co jest.

Pytamy:  

1. Czym jest zamieszkiwanie?

2. W jakiej mierze budowanie przynależy do zamieszkiwania?

Budowanie mianowicie jest nie tylko środkiem i drogą do mieszkania, budowanie jest już w sobie samym zamieszkiwaniem. Kto nam to mówi? Kto daje nam w ogóle miarę, którą przykładamy do istoty zamieszkiwania i budowania? Istotę jakiejś rzeczy perswaduje nam mowa, zakładając, że poważamy jej własną istotę. Tymczasem szaleje co prawda niepohamowane a zarazem gładkie gadanie, pisanie i przekazywanie tego, co powiedziane na całej kuli ziemskiej. Człowiek zachowuje się tak, jakby to on był twórcą i panem mowy, podczas gdy to ona przecież nim włada. Być może właśnie uprawiane przez człowieka (betriebene) wypaczenie tego stosunku panowania wypędza (treibt) przed wszystkim innym jego istotę z własnego jej domu. To dobrze, że zważamy na staranność mówienia, ale to nie pomaga, jak długo mowa służy nam przy tym tylko jako środek wyrazu. Spośród wszystkich namów, do wypowiedzenia których my, ludzie, możemy się sami przyczynić, mowa jest namową najwyższą i wszędzie pierwszą. Co z kolei znaczy budowanie? Dawne górnoniemieckie słowo nazywające budowanie, „buan”, oznacza „mieszkać”. To zaś znaczy: pozostawać, przebywać. Właściwe znaczenie czasownika budować — a mianowicie mieszkać — jest dla nas stracone. Jego ukryty ślad utrzymał się jeszcze w słowie „Nachbar” (sąsiad). Der Nachbar jest der „Nachgebur”, der „Nachgebauer”, ten, który mieszka w pobliżu. Czasowniki buri, biiren, beuron oznaczają wszystkie zamieszkiwanie, siedzibę mieszkalną. Co prawda słowo buan nie tylko mówi nam, że budować (bauen) to właściwie mieszkać, lecz zarazem wskazuje nam, jak należy myśleć to nazwane przezeń zamieszkiwanie. Gdy mowa jest o zamieszkiwaniu, wyobrażamy sobie zwykle jakieś zachowanie, jedno z wielu rodzajów zachowań człowieka. Pracujemy tu, a mieszkamy tam. Mieszkanie nie jest naszą wyłączną czynnością — byłaby to prawie bezczynność — mamy ponadto jakieś zajęcie, robimy interesy, podróżujemy i mieszkamy w drodze, to tu, to tam . Budować oznacza pierwotnie mieszkać. Tam, gdzie słowo budować mówi jeszcze w sposób pierwotny, powiada zarazem, jak daleko sięga istota zamieszkiwania. Bauen (budować), buan, bhu, bee to mianowicie nasze słowo „bin” w zwrotach: ich bin (ja jestem), du bist (ty jesteś), w trybie rozkazującym bis, sei. Co znaczy z kolei: ich bin? Dawne słowo bauen (budować), do którego przynależy „bin”, odpowiada: „ich bin”, „du bist” — oznacza: ja mieszkam, ty mieszkasz. Sposób, w jaki ty jesteś i w jaki ja jestem (du bist und ich bin), sposób, w jaki my, ludzie, jesteśmy na Ziemi, to buan, zamieszkiwanie.

Być człowiekiem oznacza być na Ziemi jako Śmiertelny, oznacza: mieszkać. Dawne słowo bauen (budować), które mówi, że człowiek jest, o ile mieszka, oznacza jednak zarazem: otaczać opieką, czyli uprawiać rolę (den Acker bauen), hodować w inną latorośl (Reben bauen). Budowanie takie jedynie chroni, chroni wzrastanie, które samo z siebie wydaje swoje owoce. Budowanie w sensie otaczania opieką nie jest wytwarzaniem (das Herstellen). W przeciwieństwie do tego budownictwo okrętów i świątyń samo w pewien sposób wytwarza swoje dzieło. Budowanie jest tu w odróżnieniu od opieki wznoszeniem budowli. We właściwym budowaniu, w zamieszkiwaniu, zawarte są oba sposoby budowania — opieka, po łacinie colere, cultura i wznoszenie budowli, aedificare. Jednakże budowanie jako zamieszkiwanie, tzn. bycie na Ziemi, jest dla doświadczenia codziennego czymś z góry już „obytym” (das Gewohnte) — jak mówi to pięknie mowa. Dlatego cofa się ono za różnorodne rodzaje zamieszkiwania, poza czynności takie, jak opieka i wznoszenie. W konsekwencji czynności te roszczą sobie wyłącznie prawo do nazwy budować, a przez to do tego, o co w budowaniu chodzi. Właściwy sens budowania, tj. zamieszkiwanie, popada w zapomnienie. Wydarzenie to wygląda początkowo tak, jakby było jedynie zmianą znaczenia samych słów. Tymczasem naprawdę kryje się tu coś rozstrzygająco ważnego, a mianowicie: zamieszkiwanie nie jest doświadczane jako bycie człowieka; zamieszkiwanie nie jest nawet pomyślane jako podstawowy rys tego bycia. Fakt, że mowa cofa jakby właściwe znaczenie słowa budować — zamieszkiwać — świadczy jednak o pierwotności obu tych znaczeń; w wypadku istotnych słów mowy, to, co one właściwie mówią, popada bowiem łatwo w zapomnienie na korzyść tego, co narzuca się bezpośrednio. 

Człowiek jeszcze prawie nie dotknął tajemnicy tego procesu. Mowa pozbawia człowieka swego prostego i dostojnego mówienia. Jej pierwotna namowa nie staje się przez to niema, milczy tylko. Co praw da człowiek nie zważa na to milczenie.

Gdy jednak słucham y tego, co mowa mówi w słowie budować, słyszymy trojako:

1. Budowanie jest właściwie zamieszkiwaniem.

2. Zamieszkiwanie jest sposobem, w jaki Śmiertelni są na Ziemi.

3. Budowanie jako zamieszkiwanie wykształca się w budowanie otaczające opieką — a mianowicie otaczające opieką wzrastanie — i w budowanie, które wystawia budowle.

  

Gdy zastanowimy się nad tym i trzema rzeczami, dostrzeżemy kryjącą się w nich wskazówkę i zauważymy co następuje: tak długo, jak nie myślimy o tym, że wszelkie budowanie jest samo w sobie zamieszkiwaniem, nie możemy bynajmniej w sposób zadowalający pytać, a tym bardziej odpowiednio do samej rzeczy rozstrzygać, czym jest budowanie budowli w swej istocie. Nie dlatego mieszkamy, żeśmy wybudowali, lecz budujemy i wybudowaliśmy, o ile mieszkamy, tzn. o ile jesteśmy jako mieszkańcy. Lecz na czym polega istota zamieszkiwania? Posłuchajmy raz jeszcze, co mówi nam mowa: starosaksońskie „wuon”, gockie ,,wunian” znaczą podobnie jak stare słowo bauen (budować): pozostawanie, przebywanie. Ale gockie „wunian” mówi wyraźniej, jak doświadczane jest to pozostawanie. Wunian znaczy: być zaspokojonym, wprowadzonym w spokój, pozostawać w nim. Słowo Friede (spokój, pokój) oznacza das Freie (wolna przestrzeń, przestworza), das Frye, a fry to tyle, co: strzeżony przed szkodą i zagrożeniem, strzeżony — przed..., tzn. zachowywany. Freien (uwolnić, dawne, dziś już nie używane znaczenie — przyp. tłum.) oznacza właściwie zachowywać. Zachowywanie czegoś polega nie tylko na tym, że nie robimy nic temu, co zachowujemy. Właściwe zachowywanie jest czymś pozytywnym i ma miejsce wtedy, gdy z góry pozostawiamy coś w jego istocie, gdy umyślnie kryjemy coś z powrotem w jego istotę, gdy je — stosownie do słowa freien: einfrieden (ogradzamy). Zamieszkiwać, być wprowadzonym w spokój (Frieden), znaczy: pozostawać ogrodzonym w przestrzeń tego, co jest fry , tzn. w wolną przestrzeń (das Freie), która zachowuje wszystko dając wolne pole jego istocie.

  

To zachowywanie jest podstawowym rysem zamieszkiwania. Przecina on zamieszkiwanie w całym jego zakresie. Dostrzeżemy ów zakres, skoro tylko pomyślimy o tym, że bycie człowieka polega na zamieszkiwaniu — że jest pobytem Śmiertelnych na Ziemi. Lecz „na Ziemi” znaczy „pod Niebem ”. Oba określenia oznaczają też „pozostawanie w obliczu Istot Boskich” i „należąc do wspólnoty ludzi”. Wszystkie cztery: Ziemia i Niebo, Istoty Boskie i Śmiertelni mocą jakiejś pierwotnej jedności są jednym.

Ziemia jest tym, co służąc — wspiera, kwitnąc — owocuje, rozpościera się skałami i wodami, wznosi się ku roślinom i zwierzętom. Gdy mówimy Ziemia, myślimy już także Niebo, Istoty Boskie

i Śmiertelnych, nie bierzemy jednak pod uwagę prostoty ich wszystkich…

… Umierać oznacza: podołać śmierci jako śmierci. Tylko człowiek umiera i to nieustannie, tak długo, jak pozostaje na Ziemi, pod Niebem, w obliczu Istot Boskich. Mówiąc Śmiertelni, myślimy już także Ziemię, Niebo i Istoty Boskie, nie bierzemy jednak pod uwagę prostoty ich wszystkich.

Prostotę tę nazywamy czworokątem (das Geviert). Śmiertelni są w czworokącie, mieszkając. Zaś podstawowym rysem zamieszkiwania jest zachowywanie. Śmiertelni mieszkają zachowując czworokąt — to znaczy dając wolne pole jego istocie. Zamieszkiwanie zachowuje tedy czworako…

… Śmiertelni mieszkają, o ile oczekują Istot Boskich jako Boskich. Wyczekując przeciwstawiają im to, co niewyczekiwane. Czekają na znaki ich nadejścia i nie zapoznają znamion ich braku. Nie czynią się sami bogami i nie służą bożyszczom. Nawet w niewoli czekają na odebrane im ocalenie.

Śmiertelni mieszkają, o ile posłuszni są własnej istocie — temu mianowicie, że mogą podołać śmierci jako śmierci — i umierają dobrą śmiercią. Nie oznacza to w żadnym wypadku, że Śmiertelni mają postawić sobie za cel śmierć jako pustą nicość; nie chodzi tu też o to, by wyglądając ślepo nieuchronnego końca uczynili mrocznym samo zamieszkiwanie.

  

Zamieszkiwanie jako czworakie zachowywanie czworokąta dokonuje się właśnie w ratowaniu Ziemi, w zgodzie na Niebo, w oczekiwaniu Istot Boskich, w posłuszeństwie istocie Śmiertelnych. Zachowywać znaczy: chronić czworokąt w jego istocie. Zamieszkiwanie, tzn. zachowywanie czworokąta — chroniąc jego istotę — przechowuje ją tedy…. [albo tak – przestawiając słowa – „Zamieszkiwanie zachowuje czworokąt, wprowadzając jego istotę w rzeczy (dop. mój, jk)] Jednakże rzeczy kryją czworokąt tylko wtedy, gdy one same, jako rzeczy, pozostawione są w swej istocie. Kiedy tak się dzieje? Wtedy, gdy Śmiertelni otaczają opieką rzeczy samodzielnie rosnące i gdy z rozmysłem wznoszą te rzeczy, które nie rosną same. Opieka i wznoszenie są budowaniem w sensie węższym. Zamieszkiwanie, w tej mierze, w jakiej chowa czworokąt w rzeczy, jest — jako takie przechowywanie — budowaniem.” (tutaj) 

     (czwartek, 8 lipca 2021, g. 13.27)

***

motywy życia i nadziei

     /pokój-adekwatność-odpowiedzialność/

och jak ja mam dość

dzisiejszych rozmów o polityce

zapatrzonych w siebie mówców

medialnych showmanów

ślizgają się na powierzchni luster

życia słów zjawisk rzeczywistości

żonglują słupkami poparcia i spadków

zapatrzeni tylko w siebie i w nie

cholerna współczesna politologia

pseudoracjonalnych wyborów

co komu służy lepiej władzy opozycji

od istoty rzeczy uciekając

nie nie nie pozostanę staroświecki

aż po Sobór Watykański II

dialogicznie ideałów przemyślanych

motywów życia i nadziei

jam egzystencjalista personalista 

humanista upodmiotowany osobą

otwarty na oścież transcendencji

tego co większe największe w nas

czy racjonalność zamkniętą

w pudełku jak w cyfrowej konserwie

nadal uznajecie za racjonalną

pusty śmiech wybuchł w amfiteatrze

     (środa, 7 lipca 2021, g. 10.14)

***

zielone niebo u MBA

           /wymarzyła Cię Jackowska/

dawno temu tego doznałem

zielone niebo wkoło ujrzałem

młody byłem leżałem na trawie

drzewa szumiały nade mną

w annopolskim starym ogrodzie

dzisiaj doznaję w dwójnasób

za oknem pokoju widzę dęby pamięci

teraz remont nas przesadził

skąd widać figurę Matki Bożej

otoczoną sosnami lipami i brzozą

przez to okno inne inne doznania

dęby pamięci są w lipcowym słońcu

róg ogrodu z Matką Bożą w cieniu

dostojne pnie konary śpiew ptaków

inaczej głębiej myśli wkorzeniają

wszak to nie tylko dom stary i ogród

ale wcielenie ideałów człowieka

budować myśleć mieszkać Heideggera 

stworzyli Maria i Andrzej Królowie

na jego ojcowiźnie z jej posagu (1908)

ideały młodzieńcze panieńskie ludzkie

kulturą człowieka na ziemi od zawsze

ich czas był pozytywizmem warszawskim

można sprawdzić u Bolesława Prusa

był dla nich idolem w rodzinie i wujkiem

bez religijności polskiej są niezrozumiali

a religijność bez duchowości nad Wisłą

z burzami dziejowymi wojnami rozbiorami

pokolenia czekały na wolności odzyskanie

i Konstytucję naszą racz nam wrócić Panie

co siedzenie dumanie w niebie znaczy

nie poznasz aż sama sam posmakujesz

zatęsknisz jak za szlachetnym zdrowiem

zwłaszcza gdy cos się popsuje zachmurzy

ideały są bywają wcielone naturą i kulturą

      (środa, 7 lipca 2021, g. 9.57)

***

podmianka perfidii

       /Nowacka z Piaseckim w TVN24/

programy polityczne

czyli partyjne

zastąpiły dzisiaj myślenie

o całej rzeczywistości

jaka jest

czyli myślenie w istocie

istotowe adekwatności

aspektów konstytutywnych

filo-teo-antropo-logiczne

przekraczajace wąskości płycizny

zastępstwo podmianka

można powiedzieć paradygmatów

politologia światopogląd

który dominował w minionym ustroju

to co mniejsze zastępuje większe

otwarte na nieskończoność

na transcendencję eschatologię

duchowość kultury osobowej

zamyka w cieśni punktu widzenia

ale to nie jest fenomenologia prawdy

do której unoszą dwa skrzydła

po wymiar kontemplacji

czyli 

współbycia z prawdą (w) rzeczywistości

(śr. 7 lip. 2021, g. 7.50) TU- Rok Norwidowski_widziane ze Strachówki